Τι συμβαίνει όταν ο μοναδικός μας κολλητός μετακομίσει μακριά; Τα πράγματα φαίνονται και -εδώ που τα λέμε- είναι σκούρα. Άραγε, ποιος μπορεί να μας βοηθήσει να αποκτήσουμε νέους φίλους; Και εμείς από την μεριά μας τι όπλα πρέπει να επιστρατεύσουμε για να τα καταφέρουμε;
Η Ντένια Πάτρα υπογράφει το παραμύθι «Η αέρινη παρέα», το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πνοή, σε εικονογράφηση της Ιωάννας Καλοστεφάνου. Πρόκειται για ένα πολύ τρυφερό και αισιόδοξο βιβλίο για την αξία της φιλίας και τη δύναμη της φαντασίας, που μιλά στα παιδιά για το πόσο σπουδαίο είναι να αναγνωρίζουμε τα συναισθήματά μας και να τα επικοινωνούμε, να λειτουργούμε με πείσμα και θέληση και την ίδια στιγμή να μην ξεχνάμε ποτέ να ονειρευόμαστε με όλη μας την καρδιά.
Η «Αέρινη Παρέα» είναι το πρώτο σας βιβλίο. Ποια ήταν η πηγή έμπνευσης για να το γράψετε;
Ένα αγαπημένο πρόσωπο, μια ευχάριστη στιγμή, ένα συναίσθημα, ένα τυχαίο περιστατικό που συμβαίνει μπροστά μας, αποτελούν πηγή έμπνευσης. Για το συγκεκριμένο βιβλίο πηγή έμπνευσης είναι η διστακτικότητα μερικών παιδιών, η δυσκολία και ο φόβος που αντιμετωπίζουν να γίνουν μέλη της ομάδας. Ας μην ξεχνάμε, την περίοδο που διανύουμε παρατηρούμε ότι η πανδημία και η καραντίνα έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην ψυχική μας υγεία. Ενώ η κοινωνικότητα του παιδιού καλλιεργείται και αναπτύσσεται σταδιακά, διαπιστώνουμε ότι η απομάκρυνσή του από το σχολικό περιβάλλον, το φυσικό του χώρο, επηρέασε την κοινωνικότητά του.
Και γιατί επιλέξατε να απευθυνθείτε στους μικρούς αναγνώστες;
Καταρχάς αγαπώ πολύ τα παιδιά, είναι το πιο αγνό κομμάτι της κοινωνίας και η ελπίδα μας. Η επικοινωνία και η επαφή με τα παιδιά είναι υπέροχη. Ο αυθορμητισμός τους η αθωότητάς τους είναι πηγή έμπνευσης. Η ευαισθησία και η καλοσύνη τους μας συγκινεί. Κάθε ιστορία γίνεται αφορμή για μοναδικές συζητήσεις που δίνει νέα διάσταση στους ήρωες και στις πράξεις τους. Κάθε μικρός αναγνώστης φωτίζει διαφορετικές πτυχές της ιστορίας. Τα παιδιά έχουν έναν μοναδικό τρόπο αντίληψης και δράσης, η φαντασία τους είναι αξιοθαύμαστη. Πιστεύω ότι στα παιδιά μπορείς να μιλήσεις για όλα τα θέματα. Αναζητάς συνεχώς νέους τρόπους επικοινωνίας, ταξιδεύεις σε νέους δρόμους και παραμένεις παιδί.
Κεντρικός ήρωάς σας είναι ο Ορέστης. Ένα μοναχικό παιδί, χωρίς φίλους. Ποια στοιχεία του χαρακτήρα του τον οδηγούν στην εσωστρέφεια;
Ο Ορέστης είναι ένα μοναχικό παιδί που αποχωρίζεται τον καλύτερο του φίλο. Όταν έμεινε χωρίς τον αγαπημένο του φίλο του δεν μπόρεσε να ενταχθεί στην ομάδα. Η διστακτικότητα, ο φόβος και η ντροπή είναι μερικά από τα στοιχεία του χαρακτήρα του που τον κρατούν μακριά από τα άλλα παιδιά. Ωστόσο, η φαντασία του έγινε η δύναμή του και με την παρότρυνση των συμμαθητών του κατάφερε να κερδίσει μια θέση στην ομάδα και στην καρδιά των συμμαθητών του.
Πώς μπορούν οι εκπαιδευτικοί ν’ αναγνωρίσουν τα σημάδια και να βοηθήσουν έμπρακτα στην κοινωνικοποίηση των μαθητών;
Οι δάσκαλοι μπορούν να εντοπίσουν κάποιο παιδί με υπερβολική συστολή. Έχουν την επιστημονική γνώση και το βασικότερο αγαπούν και ενδιαφέρονται για τα παιδιά. Κάθε παιδί αγκαλιάζεται από τους εκπαιδευτικούς και νιώθει τη σχολική κοινότητα ως δεύτερη οικογένειά του. Οι εκπαιδευτικοί αποτελούν ένα πρότυπο συμπεριφοράς και μέσω της παρατήρησης και της ταύτισης διευκολύνουν την κοινωνικοποίηση του παιδιού. Το σχολείο οφείλει να αναπτύσσει πολύπλευρη δραστηριότητα. Να οργανώνει πολιτιστικές δράσεις, να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες κοινωνικού χαρακτήρα, να καλλιεργεί την εξωστρέφεια. Σίγουρα το σχολείο δεν είναι ο μοναδικός θεσμός κοινωνικοποίησης των παιδιών, είναι όμως ο πιο συστηματικός και ο πιο μορφωτικός, ως προς αυτό, θεσμός.
Οι συμμαθητές του δεν τον καλούν στα πάρτι. Είναι τόσο σκληρά τα παιδιά ή το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης βαρύνει τους γονείς;
Τα παιδιά αντιδρούν αυθόρμητα και ορισμένες φορές νιώθουμε ότι είναι σκληρά. Ωστόσο, η οικογένεια αποτελεί το βασικότερο φορέα ανάπτυξης του παιδιού. Ερευνητές αναφέρουν ότι η ποιότητα των σχέσεων μεταξύ γονέων και παιδιών επηρεάζει την ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων και διευκολύνει την ομαλή ένταξη του ατόμου στην κοινωνία. Η καλλιέργεια της ενσυναίσθησης είναι απαραίτητη. «Πως θα ένιωθα αν δεν με καλούσαν στα πάρτι;» πολλές φορές, μια απλή ερώτηση μπορεί να μας οδηγήσει σε αλλαγή συμπεριφοράς. Ο γονέας πρέπει να ενθαρρύνει την ανάπτυξη της ενσυναίσθησης αξιοποιώντας παραδείγματα από την καθημερινότητα, επίσης, πρέπει να ενισχύει την ενσυναίσθηση στο παιδί λειτουργώντας ο ίδιος ως πρότυπο.
Ο Ορέστης αποκτά φίλους επιστρατεύοντας αρχικά την φαντασία του. Πόσο σημαντικό εφόδιο είναι αυτό για την ανάπτυξη και την ευτυχία του παιδιού;
Η φαντασία είναι πολύ σημαντική στη ζωή των παιδιών, τα βοηθά με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους. Ακόμη, παίζει καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη των κοινωνικών και συναισθηματικών δεξιοτήτων των παιδιών . Τα παιδιά αξιοποιώντας τη φαντασία τους βλέπουν κάθε δυσκολία ή πρόβλημα από διαφορετικές οπτικές γωνίες, επεξεργάζονται πληροφορίες και βρίσκουν λύσεις , δημιουργούν νέες ιδέες και ενθουσιάζονται. Κάθε παιδί μέσα σε φανταστικά μονοπάτια βιώνει στιγμές ευτυχίας.
Και πόσο σημαντικό είναι για ένα παιδί να μάθει να αποκωδικοποιεί και να επικοινωνεί τα συναισθήματά του;
Η αποδοχή των συναισθημάτων μας είναι καθοριστική για την αποκωδικοποίηση τους. Είναι πολύ σημαντικό τα παιδιά να μάθουν να αποκωδικοποιούν και να επικοινωνούν τα συναισθήματά τους. Οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί χρειάζεται να ενθαρρύνουν τα παιδιά να εκφράζονται, γιατί τα συναισθήματά μας είναι είμαστε εμείς. Επίσης, πρέπει να δίνουμε χώρο σε όλα τα συναισθήματα, χωρίς αυτό βέβαια να σημαίνει ότι επιτρέπονται όλες οι συμπεριφορές. Όταν έχουμε αποκωδικοποιήσει τα συναισθήματά μας μπορούμε εύκολα να βρούμε τρόπο να επικοινωνούμε αρμονικά με τους γύρω μας.
Μπορεί ένα καλό παραμύθι να το βοηθήσει προς αυτή την κατεύθυνση;
Ένα παιδικό βιβλίο μπορεί να γίνει αφορμή να μιλήσουμε στα παιδιά για δύσκολα θέματα. Το ποιοτικό παιδικό βιβλίο έκτος από την αναγνωστική απόλαυση εμπνέει το παιδί να ανακαλύψει τον εαυτό του, να εκφράσει τα συναισθήματά του, να εξερευνήσει τον κόσμο γύρω του. Ξεκινώντας από μια ιστορία τα παιδιά είναι πιο εύκολο να εκφράσουν τα συναισθήματά τους, να ταυτιστούν με τους ήρωες, να νιώσουν μέρος της ιστορίας, να αφεθούν σε νέες περιπέτειες.
Τι θα θέλατε να μείνει στον μικρό αναγνώστη που θα διαβάσει το βιβλίο σας;
Εύχομαι η «Αέρινη Παρέα» να αγαπηθεί από τα παιδιά και να γίνει μια όμορφη εμπειρία ανάγνωσης. Η παρέα του Ορέστη αγκαλιάζει τους μικρούς αναγνώστες, τους υπενθυμίζει ότι όλα είναι δυνατά αν αφήσουμε ελεύθερη τη φαντασία μας και τολμήσουμε να αγγίξουμε αυτό που φοβόμαστε.
Λίγα λόγια…
… για το βιβλίο
Ο Ορέστης έχει μόλις αποχωριστεί τον καλύτερό του φίλο, ο οποίος μετακόμισε μακριά. Μοναδική συντροφιά του, τα σύννεφα που αντικρίζει κάθε πρωί από το παράθυρο του δωματίου του. Κάποια στιγμή, με τη σπουδαία βοήθεια της φαντασίας του δημιουργεί την Αέρινη Παρέα και τότε όλα ξαφνικά μοιάζουν πιο φωτεινά…
Πώς μπορεί άραγε ένα σύννεφο να φέρει κοντά τις παιδικές καρδιές; Μα με τον μαγικό τρόπο της Αέρινης Παρέας που ενώνει απρόβλεπτα τον Ορέστη με μια ομάδα συμμαθητών του! Είναι βέβαιο πως μπορούμε να αποκτήσουμε φίλους όταν αναγνωρίσουμε και εκφράσουμε τα συναισθήματά μας, αξιοποιώντας παράλληλα τη δύναμη της φαντασίας, αλλά και της θέλησης.
Μια ιστορία που πλημμυρίζει από έντονα συναισθήματα και αισιοδοξία, αγγίζοντας με ευαισθησία το σπουδαίο κεφάλαιο της ζωής που λέγεται φιλία.
… για τη συγγραφέα
Η Ντένια Πάτρα γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Ζάκυνθο. Είναι πτυχιούχος του τμήματος Ευρωπαϊκού Πολιτισμού και αυτή την περίοδο παρακολουθεί το μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών «Δημόσια Ιστορία» του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου.
Από παιδί λάτρευε τα βιβλία, γι’ αυτό και σήμερα είναι συντονίστρια στη Λέσχη Ανάγνωσης Κερίου Ενηλίκων, αλλά και εμψυχώτρια σε δράσεις φιλαναγνωσίας για παιδιά και ενήλικες στην Ξενοπούλειο Παιδική Βιβλιοθήκη. Επίσης, είναι μέλος του ευρωπαϊκού οργανισμού NECI, ενώ από το 2019 είναι διαπιστευμένη εκπαιδεύτρια του διεθνούς οργανισμού LivingValues in Education.
Αγαπάει ν’ ακούει το ζωηρό και γάργαρο γέλιο των παιδιών και τον ήχο των σελίδων ενός βιβλίου καθώς γυρίζουν. «Η αέρινη παρέα» είναι το πρώτο της παιδικό βιβλίο και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πνοή.
Η συνέντευξη παραχωρήθηκε στην Έφη Αργυροπούλου.
Δημοσιογράφος, αρθρογράφος, συγγραφέας και blogger του Working Moms.
