Σε μια συζήτηση που είχα με πολύ στενό συγγενικό μου πρόσωπο αναρωτιόμουν τι είναι πιο ωφέλιμο η τιμωρία ή οι συνέπειες!!
Κατέληξα λοιπόν ότι για μένα το πιο σημαντικό που μπορεί να κερδίσει ένα παιδί είναι οι συνέπειες των πράξεων του από την συμπεριφορά του και όχι οι τιμωρίες!! Είναι ίσως το μεγαλύτερο εφόδιο που μπορούμε να δώσουμε στα παιδιά μας, καθώς αυτό θα τους γεμίσει υπευθυνότητα για το μέλλον.
Ας αρχίσουμε λοιπόν να αναλύουμε τα υπέρ της συνέπειας και τα κατά της τιμωρίας
Η συνέπεια:
- Αναγνωρίζει στο παιδί τα δικαιώματα αλλά και τις υποχρεώσεις του (Πχ: Νίκο, καταλαβαίνω την ανάγκη σου να ακούσεις μουσική, αλλά είμαι πολύ κουρασμένη αν θες να συνεχίσεις να ακούς χαμήλωσε την αλλιώς κλείστην).
- Χαρακτηρίζει την πράξη και όχι το ίδιο το παιδί για τη συμπεριφορά του (Πχ: Σήμερα δεν διάβασες όπως είπαμε και έτσι δυστυχώς δεν θα μπορέσουμε να πάμε στο πάρκο για παγωτό).
- Δεν περιέχει κριτική ( Πχ:Χάλασες τον υπολογιστή μας, τι σκέφτεσαι να κάνουμε για αυτό;).
- Επιτρέπει την επιλογή ( Πχ: Αν γυρίσεις την ώρα που είπαμε θα μπορέσεις να βγεις και αύριο, αν όχι δυστυχώς δεν μπορεί να γίνει, διάλεξε).
- Επιβάλλεται συνήθως σε ένα ήρεμο περιβάλλον σεβόμενο πάντα την οντότητα του παιδιού.
- Βοηθάει τα παιδιά να μαθαίνουν από τα λάθη τους και να διορθώνουν συμπεριφορές.
Η τιμωρία:
- Υπάρχει ο ρόλος του δυνατού και του αδύναμου. Αυτός που τιμωρεί έχει την συναισθηματική εξουσία και είναι πιο πάνω από τους άλλους (Νίκο, πρέπει να ακούς τη μαμά σου, σου είπα να κλείσεις τη μουσική, αν δεν το κάνεις θα μπεις τιμωρία για 2 μέρες).
- Τις πιο πολλές φορές χαρακτηρίζει το ίδιο το παιδί για την συμπεριφορά του δημιουργώντας του ίσως μια λανθασμένη εικόνα για τον εαυτό του (Πάλι δεν διάβασες, μα πόσο κακό παιδί είσαι! Σε βαρέθηκα πια! Γρήγορα τιμωρία).
- Περιέχει κριτική ( Πχ :Χάλασες τον υπολογιστή! Δεν σε αντέχω πια, όλο κάτι χαλάς! Μπες αμέσως τιμωρία)
Έχει κυρίαρχο στοιχειό την επιβολή (Πχ: Αν δεν γυρίσεις την ώρα που είπαμε δεν θα ξαναβγείς ποτέ! Θα τιμωρηθείς). - Επιβάλλεται σε ένα περιβάλλον με φωνές και απειλές χωρίς ίχνους σεβασμού στο παιδί.
- Τα παιδιά γεμίζουν θυμό με αποτέλεσμα όσο μεγαλώνουν κάποιες φορές να βγάζουν αντιδραστικότητα και επιθετικότητα.
- Σίγουρα για να εφαρμοστούν οι συνέπειες χρειάζεται επιμονή-υπομονή και ψυχραιμία!! Όπως επίσης σταθερότητα-καλοσύνη και εμπιστοσύνη στα παιδιά μας!
Θέλω να τονίσω ότι τις περισσότερες φορές οι φωνές, το ξύλο, οι απειλές φέρνουν αντίθετο αποτέλεσμα από αυτό που προσδοκούμε ! Δεν αλλάζουν την συμπεριφορά του παιδιού, ίσα ίσα την επιδεινώνουν τις περισσότερες φορές…
Ας σκεφτούμε τι ενήλικους θέλουμε να μεγαλώσουμε!! Ενήλικους υπεύθυνους η ενήλικους θυμωμένους…
Η επιλογή είναι στο χέρι μας!
Και άλλα ενδιαφέροντα άρθρα της Ειρήνης Παπαδόπουλου θα βρείτε στο blog της: www.eidikiagogi-symvoulesgiagoneis.blogspot.gr.
H Ειρήνη Παπαδοπούλου είναι κοινωνική λειτουργός με εξειδίκευση στην ειδική αγωγή.
