workingmoms.gr

Κύριε Ρώσση, τι σας ενέπνευσε να γράψετε το «Ατρόμητο χαμόγελο», το οποίο αποτελεί μάλιστα το πρώτο της σειράς «Μυστήρια Χαμόγελα»;

Να απαντήσω στον ενικό, επειδή αλλιώς νιώθω πολύ μεγάλος για παραμυθάς;

Ναι, φυσικά!

Νικόλας, λοιπόν… και το «Ατρομήτο Χαμόγελο» είναι, στην πραγματικότητα, το τρίτο της σειράς – απλώς, το πρώτο που κυκλοφορεί ευρέως στην Ελλάδα. Οι εκδόσεις Πατάκης με τίμησαν ιδιαίτερα με την επιλογή τους να το δημοσιεύσουν και μάλιστα ετοιμάζονται ήδη προς δημοσίευση τα δύο επόμενα βιβλία της σειράς.

Όσο για τα δύο προηγούμενα (το «Χαμένο Χαμόγελο» και το «Μουσικοχώρι»), έχουν κυκλοφορήσει στην Αμερική και το εξωτερικό, όπου έχουν κερδίσει τέσσερα βραβεία συνολικά, και έχουν επανειλημμένα αγγίξει το #1 στις λίστες των παιδικών βιβλίων της Amazon.

Θα μας συστήσεις το αγόρι;

Λίγο δύσκολο, από μία άποψη, μιας και δεν έχει όνομα! Γενικά, τα βιβλία μου έχουν μία ιδιαιτερότητα: ότι αποφεύγω όσο το δυνατόν περισσότερο να χρησιμοποιώ ονόματα. Αυτό γίνεται συνειδητά, για μια σειρά από λόγους. Ο κυριότερος είναι ότι κάθε όνομα φέρνει μαζί του κάποιους συνειρμούς, καλούς ή κακούς.

Εγώ, όμως, θέλω ο αναγνώστης να μπορεί να δει τους ήρωές μου χωρίς καμία προϋπάρχουσα ιδέα –σαν να είναι ένα λευκό χαρτί. Να μπορεί, δηλαδή, να προβάλει ό,τι φανταστεί και θελήσει επάνω τους.

Τώρα, λοιπόν, που είπα τι δεν είναι το αγόρι, να πω και τι είναι: κάτι διαφορετικό για τον καθένα. Για μένα συνδυάζει το πνεύμα της περιέργειας μαζί με τον υπέροχα ανοιχτό τρόπο που έχουν τα παιδιά να βλέπουν τον κόσμο. Μεγαλώνει μαζί με κάποιους ήρωες που το συντροφεύουν στα παιχνίδια του και που μπορεί να είναι είτε πραγματικοί είτε φανταστικοί. Ας το αποφασίσει ο αναγνώστης!

Από εκεί και πέρα, το αγόρι είναι ο πιο γενναίος ιππότης του κόσμου, απλώς θα προτιμούσε να πάει ο ξάδελφός του να πολεμήσει το δράκο. Είναι λίγο σαν την κόρη μου, που φοβόταν την ηλεκτρική σκούπα και κρυβόταν στο μπάνιο όποτε την άκουγε. Μία μέρα θα έβαζα σκούπα και τη ρώτησα: «Θες να πας στο μπάνιο ή είσαι γενναία;».

Έτρεξε προς το μπάνιο φωνάζοντας: «Θα είμαι γενναία στο μπάνιο»!

«Το χαμόγελό σου πρέπει να το μοιράζεσαι», λέει η μητέρα στο αγόρι. Ωστόσο, το αγόρι δεν έχει κάποιον για να παίξει, καθώς οι γονείς του λείπουν στη δουλειά πολλές ώρες. Πιστεύεις πως σήμερα ο Έλληνας γονιός είναι κοντά στο παιδί, βρίσκει χρόνο να παίξει με το παιδί;

Δύσκολο ερώτημα. Είχε περισσότερο χρόνο παλαιότερα; Κι αν ναι, τον αξιοποιούσε ή τον σπαταλούσε; Ειλικρινά, δεν έχω υπόψη μου κάποια στατιστικά στοιχεία ή κάποια μελέτη, για να μιλήσω εμπεριστατωμένα.

Από την προσωπική μου, όμως, εμπειρία βλέπω πόσο δύσκολο είναι να παίζεις. Δεν είναι μόνο τα ωράρια που είναι εξαντλητικά, είναι και η φυσική κούραση. Όταν γυρνάς βράδυ από τη δουλειά σου, με τι όρεξη να παίξεις; Το μόνο που θες είναι να σωριαστείς σε έναν καναπέ και να πάρεις μιαν ανάσα. Ιδίως που γινόμαστε γονείς σε όλο και μεγαλύτερη ηλικία, οπότε οι φυσικές αντοχές είναι μειωμένες.

Γι’αυτό και χαίρομαι όταν βλέπω τα Σαββατοκύριακα τα πάρκα γεμάτα γονείς και παιδιά που παίζουν μαζί! Και μου αρέσει να βλέπω οικογένειες όπου και οι τρεις γενιές συνεργάζονται για την όσο το δυνατόν καλύτερη ανατροφή των παιδιών.

«Συχνά οι άνθρωποι προτιμούν ένα γνωστό κακό από ένα άγνωστο καλό. Φοβούνται τις απότομες αλλαγές. Και η ξαφνική ελευθερία είναι η μεγαλύτερη αλλαγή. Πρέπει πρώτα να συνηθίσουμε την ευθύνη που φέρνει η ελευθερία». Πώς μπορούμε αλήθεια να μιλήσουμε σε ένα παιδί για την «ελευθερία»;

Μα γεννιόμαστε ελεύθεροι και περνάμε όλη μας τη ζωή προσπαθώντας να θυμηθούμε τι σημαίνει αυτό. Και εδώ υπάρχει μία σημαντική παρανόηση. Ελευθερία δεν είναι το να κάνουμε ό,τι θέλουμε· το να μην έχουμε όρια. Ελευθερία είναι το να είμαστε εμείς που θέτουμε τα όρια στον εαυτό μας.

Όσο ωριμάζουμε, τόσο πιο ξεκάθαρα και στενά γίνονται αυτά τα όρια. Γι’αυτό και βλέπεις, για παράδειγμα, ανθρώπους που έχουν αφιερώσει ολόκληρη τη ζωή τους στο συνάνθρωπό τους και δεν έχουν ούτε λεπτό ελεύθερο για τον εαυτό τους, που είναι όμως ευτυχισμένοι. Γιατί αυτό, τελικά, είναι και το ζητούμενο: η ελευθερία δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά μία από τις προϋποθέσεις της ευτυχίας.

«Νιώθεις ασφάλεια όταν κάποιος άλλος παίρνει όλες τις  αποφάσεις. Δεν χρειάζεται να κάνεις τις σωστές επιλογές. Για ό,τι λάθος συμβαίνει φταίει ο άλλος». Πρόσφατα ο συγγραφέας Βασίλης Αλεξάκης υποστήριξε πως το στοίχημα είναι εμείς οι γονείς να δημιουργήσουμε αυτόνομους ανθρώπους. Θεωρείς πως οι Έλληνες γονείς το καταφέρνουμε;

Πιστεύω ότι όλοι κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε. Όλοι θέλουμε να δούμε τα παιδιά μας ευτυχισμένα και όλοι κατανοούμε -έστω και διαισθητικά- ότι η αυτονομία είναι μέρος της ευτυχίας.

Εδώ, όμως, υπάρχει ένα σημαντικό θέμα, το οποίο θίγω στο «Χαμένο Χαμόγελο». Στο βιβλίο αυτό το αγοράκι ξυπνάει το πρωί και ανακαλύπτει, έκπληκτο, πως έχει χάσει κάπου το χαμόγελό του. Αφού περνά όλη μέρα να το αναζητά, επιστρέφει απογοητευμένο σπίτι του. Εκεί, μοιράζεται με τη μητέρα του το πρόβλημα και αυτή του χαρίζει το δικό της χαμόγελο -το οποίο, αντί να μειωθεί, πολλαπλασιάζεται, επειδή του το προσφέρει με αγάπη.

Μία κριτική που μου ασκήθηκε είναι ότι το αγοράκι δεν καταφέρνει να λύσει το πρόβλημα μόνο του και χρειάζεται τη βοήθεια κάποιου τρίτου.

Αυτή η νοοτροπία, για μένα, είναι μεγάλο λάθος: το να είμαστε αυτόνομοι δε σημαίνει πως δε ζητάμε βοήθεια ή δεν τη δεχόμαστε όταν μας προσφέρεται.

Για μένα, η σωστή αντιμετώπιση είναι ότι προσπαθούμε μόνοι μας μέχρι το σημείο εκείνο που «χτυπάμε τοίχο». Και τότε είναι η στιγμή που πρέπει να στραφούμε στους ανθρώπους που μας αγαπούν και να ζητήσουμε βοήθεια.

Όσο σημαντική κι αν είναι η αυτονομία, λοιπόν, εξίσου σημαντική είναι και η ικανότητα να εμπιστευόμαστε τους ανθρώπους γύρω μας και να συγεργαζόμαστε μαζί τους. Μακάρι οι γονείς να μπορέσουμε να βρούμε την ισορροπία αυτή και να τη διδάξουμε και στα παιδιά μας.

Έχεις δημοσιεύσει στο εξωτερικό δεκάδες τίτλους, πολλοί από τους οποίους έχουν βραβευτεί. Πόσο εύκολο είναι για έναν Έλληνα συγγραφέα να εκδώσει βιβλία στο εξωτερικό; 

Πολύ καλό ερώτημα και θα μπορούσα να μιλάω για ώρες για το θέμα. Έχει συντελεστεί μία επανάσταση την τελευταία δεκαετία, την οποία ακόμα δεν έχουμε αντιληφθεί στην Ελλάδα. Μέσα από την Amazon, ο οποιοσδήποτε μπορεί να εκδώσει το βιβλίο του χωρίς να χρειάζεται τίποτε άλλο πέραν της φαντασίας του, του κειμένου και ενός εξώφυλλου. Κυριολεκτώ – δεν απαιτείται τίποτε άλλο.

Για το λόγο αυτόν και εκδίδονται αυτήν τη στιγμή πάνω από 6.000 βιβλία καθημερινά στην Amazon.

Οπότε, η απάντηση στο ερώτημα είναι απλή: είναι πανεύκολο να εκδώσει ένας Έλληνας συγγραφέας βιβλία στο εξωτερικό.

Η νέα δυσκολία είναι άλλη: με τόσα βιβλία, πώς θα πείσεις τον αναγνώστη να διαθέσει τον ελάχιστο ελεύθερο χρόνο του στο δικό σου βιβλίο και όχι σε κάποιο άλλο;

Σε αυτό βοηθούν οι εκδότες, ιδίως όταν είσαι νέος συγγραφέας: είναι πολύ πιο εύκολο να πείσεις τον αναγνώστη να σε δοκιμάσει όταν είσαι μέρος μίας ομάδας που έχει επανειλημμένα πείσει για την αξία της.

Αν, όμως, έχεις τον απαιτούμενο επαγγελματισμό, την υπομονή και το κουράγιο να χτίσεις από την αρχή το δικό σου κοινό, δεν υπάρχει κανείς που να μπορεί να σε εμποδίσει. Και αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για μένα, επειδή έτσι ξεκίνησα κι εγώ. Και μπορώ να σε διαβεβαιώσω ότι ήταν-και είναι- από τις πιο ενδιαφέρουσες διαδρομές της ζωής μου.

Μίλησέ μας για τη σειρά φαντασίας «Pearseus», που έγινε Amazonbestseller και ψηφίστηκε ως ένα από τα καλύτερα 50 Indie βιβλία το 2015…

Το 2013 διάβαζα το βιβλίο του Jim Lace για τη Μάχη του Μαραθώνα. Είχε βγει και το Game of Thrones και αναρωτήθηκα γιατί δεν βγάζει κάποιος ένα βιβλίο που να κάνει για την Αρχαία Ελλάδα ό,τι έκανε το Game of Thrones για την Αγγλία των Λάνκαστερ. Τότε μου ήρθε η έμπνευση: και γιατί να μην το γράψω εγώ αυτό το βιβλίο;

Αντί για ένα βιβλίο, η σειρά Pearseus εξελίχθηκε τελικά σε μία χορταστική πενταλογία, κυρίως χάρη στους αναγνώστες που με παρότρυναν να συνεχίσω να γράφω!

Ποιο ήταν το αγαπημένο σου παιδικό βιβλίο;

Ο Μικρός Πρίγκιπας. Ακόμα και σαν παιδί διαισθανόμουν ότι λειτουργεί σε πολλαπλά επίπεδα -κάτι που, μεγαλώνοντας, προσπαθώ να κάνω και με τα δικά μου βιβλία. Ακόμα, δε, ανακαλύπτω νέα πράγματα όποτε το διαβάζω!

Ποια παιδικά βιβλία ξεχώρισες το 2018;

Δύσκολο να επιλέξεις, αλλά θα διάλεγα τον «Αλλόκοσμο Επισκέπτη» του Σπύρου Γιαννακόπουλου και το «Ανέβα Επίπεδο» του Αντώνη Παπαθεοδούλου. Επίσης, το «Γυναίκες και άντρες που άλλαξαν τον κόσμο», που περιμένω να μεγαλώσει λίγο ακόμα η κόρη μου για να το μοιραστώ μαζί της!

Ποιοι οι αγαπημένοι σου συγγραφείς και τι θα μας πρότεινες να διαβάσουμε;

Αγαπημένη συγγραφέας παιδικών βιβλίων η Μαρίνα Γιώτη, την οποία συνέχεια παρακαλώ να γράψει “Μια Καρδιά” ανάμεσα σε πατέρα και κόρη. Ελπίζω να την έπεισα επιτέλους, μια και πρόσφατα διάβαζα ότι ετοιμάζει κάτι καινούριο.

Επίσης, το «Γκρούφαλο». Για μήνες, η κόρη μου δεν έτρωγε πρωινό αν δεν της το διάβαζα. Ακόμα και τώρα, που το έχω μάθει ολόκληρο απ’έξω, μου ανοίγει η όρεξη μόνο που το σκέφτομαι!

Τι να περιμένουμε στο μέλλον;

Στα μέσα Φεβρουαρίου παραδόθηκε στον εκδότη η εικονογράφηση του δεύτερου βιβλίου της σειράς «Μυστήρια Χαμόγελα», οπότε ελπίζω σύντομα να το δούμε κι αυτό στα βιβλιοπωλεία.

Ταυτόχρονα, μετατρέπω σε βιβλίο για την αμερικανική αγορά μία σειρά από άρθρα που έγραψα για την προώθηση βιβλίων μέσω της Amazon, γράφω την πέμπτη μου συλλογή σύντομων ιστοριών και το δεύτερο βιβλίο της χιουμοριστικής, ρομαντικής μου σειράς, Toasters.

Το μόνο που μου λείπει τώρα είναι να βρω μια μηχανή του χρόνου, για να το σκάω μερικές ώρες την ημέρα σε ένα ερημονήσι (με Internet, φυσικά) και να γράφω… ή να ξεκλέβω λίγο ύπνο!

Λίγα λόγια για το βιβλίο:

Όταν ένας δράκος απειλεί το βασίλειο, το αγόρι –ο πιο γενναίος ιππότης του κόσµου– αναλαµβάνει να σώσει τους συµπολίτες του. Ακόµα κι αν αυτοί δε θέλουν! Γίνονται, όµως, αυτά τα πράγµατα µε το ζόρι; Ένα αγόρι, ο υπερήρωας σκύλος του, το τέρας της ντουλάπας κι ένας δράκος λύνουν τα πιο απίθανα µυστήρια. Ακολουθήστε τους στη νέα σειρά «Μυστήρια Χαµόγελα».

Σύντομο Βιογραφικό
Ο Νικόλας Ρώσσης ζει για να γράφει. Μένει έξω από την Αθήνα, στην άκρη ενός μαγικού δάσους. Όταν δεν γράφει ιστορίες φαντασίας και παραμύθια, μιλάει με τους φίλους και συνεργάτες του, γράφει στο ιστολόγιό του, βγάζει με τη γυναίκα του βόλτα τη σκυλίτσα τους και απολαμβάνει την παρέα της κορούλας του και δύο αστείων γατιών, όλοι εκ των οποίων τσακώνονται ποιος θα πρωτοκάτσει στην αγκαλιά του.

Θα βρείτε το «Ατρόμητο Χαμόγελο» στα βιβλιοπωλεία ή στις εκδόσεις Πατάκη. Για περισσότερα βιβλία του Νικόλα Ρώσση, επισκεφθείτε τη σελίδα του στην Amazon. Μπορείτε να τον συναντήσετε στο blog του, στο Instagram ή στην Κλειστή του Ομάδα στο Facebook.

Επιμέλεια συνέντευξης Αλεξίου Βικτωρία.