Σε λίγες μέρες μπαίνει ο Σεπτέμβριος και γνωρίζω ότι η αγωνία πολλών μαμάδων (κυρίως, αλλά και μπαμπάδων) είναι η έναρξη του σχολικού έτους. Νιώθετε αγχωμένοι, ανήσυχοι και φοβισμένοι, και ποιος ξέρει άραγε πως νιώθει το παιδί! Όχι, όχι δεν αστειεύομαι καθόλου. Η αλήθεια είναι πως όταν ξεκινάει το παιδί μας το σχολείο για πρώτη φορά, οι γονείς συνήθως είμαστε τόσο αγχωμένοι όσο κι αυτό. Είναι κάτι απόλυτα φυσιολογικό καθώς κι οι δύο ουσιαστικά κάνουμε κάτι για πρώτη φορά: αυτό πάει στο σχολείο πρώτη φορά κι εμείς είμαστε οι γονείς που το παιδί τους πάει σχολείο πρώτη φορά. Και ο μεν κι οι δε ερχόμαστε αντιμέτωποι με κάτι άγνωστο. Οπότε στην ουσία είναι ένα θέμα που μας αγγίζει από κοινού, κι οι γονείς καλούμαστε να βοηθήσουμε τα παιδιά μας.
Είναι καλό να αντιληφθούμε ότι δεν έχει τόση σημασία αν το παιδί έρχεται για πρώτη φορά σε επαφή με την έννοια σχολείο – π.χ. αρχίζει παιδικό σταθμό η νηπιαγωγείο – ή αν πηγαίνει π.χ. πρώτη δημοτικού που ίσως για τους περισσότερους σηματοδοτεί το “σχολείο”. Σημασία έχει να αντιληφθούμε την λογική του “κάνω κάτι για πρώτη φορά” και πως διαχειριζόμαστε κάτι τέτοιο. Μην αγχώνεστε λοιπόν, έχει και το σχολείο τα δικά του κόλπα!
Δημιουργήστε την κατάλληλη στάση: Τα παιδιά μαθαίνουν μέσα από εμάς. Παραδειγματίζονται από τη δική μας στάση και πράξη. Αν θέλω λοιπόν να αρέσει στο παιδί μου το σχολείο ξεκινώ από το να αρέσει σε εμένα το σχολείο. Στέκομαι στο σημείο αυτό, και δίνω την σημασία που αναλογεί στο γεγονός του ότι αρχίζει το σχολείο. Είναι μία μετάβαση σε ένα νέο στάδιο για όλους στην οικογένεια, οπότε δεν αδιαφορώ γι αυτό ούτε για την προετοιμασία του, ούτε το πετώ στα «αζήτητα”. Το παιδί μου κοιτά προς εμένα για να νιώσει ασφάλεια κι νιώθοντας εγώ σίγουρη για τον εαυτό μου του μεταδίδω ακριβώς αυτό. Όταν εγώ ως μαμά νιώθω βέβαιη ότι το σχολείο είναι ωραίο, κι η στάση μου είναι θετική τότε το παιδί μου νιώθει ασφαλές και σίγουρο για αυτό που έρχεται!
Κάντε το άγνωστο, γνωστό: Όπως είπαμε προηγουμένως η αιτία του άγχους και της ανησυχίας μας – μαμάδων και παιδιών – είναι το άγνωστο. Οι μαμάδες λοιπόν καλούμαστε να κάνουμε το άγνωστο γνωστό και να μάθουμε στο παιδί μας όλα αυτά που δεν ξέρει για την σχολική ζωή, ώστε να νιώσει πιο χαλαρά και άνετα (μέσα από αυτήν την διαδικασία θα θυμηθούμε κι εμείς πράγματα και θα ησυχάσουμε). Μπορούμε π.χ. να εξηγήσουμε, σαν να διηγούμαστε μια ιστορία, τι γίνεται όταν φτάνουμε στο σχολείο, που πρέπει να πάει, σε ποιον αναφέρεται, τι θα κάνει εκεί, και πως να συμπεριφέρεται. Πιστέψτε με, θα σας ρωτήσει πολλές φορές ξανα και ξανά την ιστορία, και μόλις πάει στο σχολείο και δει να επιβεβαιώνεται η ιστορία σας, θα νιώσει ασφαλής, θα νιώσει ότι γνωρίζει τι έπεται, κι έτσι θα είναι το παιδί χαλαρό να απολαύσει!
- Βοηθήστε το να εξοικειωθεί με το κτίριο: περάστε μερικές φορές με το αυτοκίνητο, ή περπατώντας έξω από το σχολείο και δείξτε του το κτίριο, την παιδική χαρά, τον κήπο και συμπεριλάβετέ τα στην ιστορία σας. Εμπλουτίστε λέγοντας π.χ. «το πρωί όταν φτάσεις στο σχολείο θα πας στη τάξη σου με τα άλλα παιδάκια και στο διάλειμμα θα βγείτε να παίξετε στις κούνιες που είδαμε χτες, θυμάσαι;”. Τα περισσότερα σχολεία πλέον οργανώνουν ημέρες για επίσκεψη με τα παιδιά, καθώς και καλοκαιρινή «προσαρμογή” που είναι ένας ακόμα καλός τρόπος εξοικείωσης.
- Διαβάστε του βιβλία για την σχολική ζωή: μαζί με την ιστορία που λέτε οι δυο σας ή κι οι τρεις σας, προσθέστε και κάποιο βιβλίο που περιγράφει την σχολική ζωή, τις συνθήκες, τις συμπεριφορές κλπ. Αμέσως έτσι δημιουργείτε ένα σημείο αναφοράς.
- Συναντηθείτε με συμμαθητές: είναι καλή ιδέα αν γνωρίζετε κάποια παιδιά από την προηγούμενη χρονιά, ή έχετε μιλήσει με γείτονες και ξέρετε ότι θα είναι στο ίδιο σχολείο να βρεθείτε οι γονείς και τα παιδιά ένα απόγευμα. Εσείς θα πιείτε ένα καφεδάκι και το παιδί θα κάνει νέους φίλους ώστε την πρώτη μέρα του σχολείου θα βρουν μικροί και μεγάλοι οικεία πρόσωπα.
- Εξηγήστε με λεπτομέρειες μία ημέρα στο σχολείο: λογικά έχετε ήδη ενημερωθεί για το πως θα δουλέψει φέτος το σχολείο, τι θα κάνουν, και ποια είναι η δασκάλα του παιδιού. Πείτε στο παιδί ότι η δασκάλα του λέγεται «κα Τάδε” και κάθε πρωί θα ξεκινάει την ημέρα παίρνοντας παρουσίες (εξηγήστε το παρών/παρούσα). Εξηγήστε του επίσης τι περίπου κάνουν όταν μαζεύονται όλα μαζί (π.χ. προσευχή, κλπ), τι κάνουν στον «κύκλο”, στο διάλειμμα, και στο φαγητό. Μάθετε του πως τρώμε, πως μαζεύουμε, πως πλενόμαστε. Για το παιδί όλο αυτό είναι ένα πολύ ενδιαφέρον παιχνίδι!
- Εξηγήστε του το «σηκώνω το χέρι μου”: τι σημαίνει σηκώνω το χέρι μου; πότε σηκώνω το χέρι μου; Σηκώνω το χέρι μου αν θέλω να ρωτήσω κάτι την δασκάλα, ή να πω κάτι. Δεν μιλάω, ούτε πετάγομαι, περιμένω την σειρά μου μέχρι η δασκάλα να μου πει να μιλήσω. Σηκώνω το χέρι μου για να απαντήσω σε ερώτηση της δασκάλας.
- Δοκιμάστε την στολή: εάν το σχολείο σας έχει ορίσει στολή (συνήθως καθημερινή κι επίσημη για τις γιορτές) αγοράστε την νωρίς, και δοκιμάστε την. Μην την αφήσετε τελευταία στιγμή ώστε να εξοικειωθεί και με αυτήν την ιδέα το παιδί. Εξηγήστε του ότι φοράμε όλοι την ίδια ενδυμασία γιατί είμαστε μαθητές και ανήκουμε στο ίδιο σχολείο, κι ότι επίσης μπορεί έτσι να εντοπίσει κι άλλους μαθητές του σχολείου του ή του τμήματος του. Επίσης πρακτικά μιλώντας είναι καλό να δοκιμάσετε την στολή τώρα ώστε αν χρειάζεται μετατροπές (π.χ. κόντυμα, στένεμα) να προλάβετε να τα κάνετε.
- Δώστε του πρακτικές καθημερινές συμβουλές: πως να κρεμάσει το μπουφάν στην κρεμάστρα, πως να φυσήξει την μύτη του, αν δεν ξέρει κάτι να ρωτήσει την δασκάλα, κλπ.(δηλαδή να ξέρει τι να κάνει αν δεν είστε εκεί εσείς).
- Να είστε θετικοί και ρεαλιστικοί: θα το ξαναπώ: να είστε θετικοί και ρεαλιστικοί στην περιγραφή σας. Μην παρουσιάσετε το σχολείο σαν λούνα παρκ! Σαφώς και είναι ωραίο να πηγαίνουμε σχολείο και περνάμε καλά εκεί αλλά δεν είναι παιδότοπος. να ξέρει το παιδί τι να περιμένει: το σχολείο είναι σχολείο! Όλοι πάμε στο σχολείο, είναι ένα μεταβατικό στάδιο στη ζωή μας και είναι ωραίο γιατί μαθαίνουμε πολλά πράγματα, μαθαίνουμε τα γιατί και τα πως του κόσμου, κι έτσι μεγαλώνουμε κι εξελισσόμαστε! Το σχολείο έχει μάθημα κι έχει και διάλειμμα! Εξίσου διασκεδαστικά και τα δύο αν έτσι επιλέξουμε να τα δούμε (και να τα «πασάρουμε” στο παιδί)!Καλή εξοικείωση!
της ψυχολόγου Χριστιάνας Γερμανού.
www.rootsandroutes.gr
