«Αν κάνεις τα μαθηματικά σου θα σου πάρω όποιο παιχνίδι θέλεις»
«Αν τελειώσεις την έκθεση θα φας παγωτό» είναι φράσεις που όλοι έχουμε ακούσει κάποια στιγμή ή που ίσως σε στιγμή απελπισίας έχουμε εκστομίσει.
Συχνά οι γονείς, που είναι κουρασμένοι και εκνευρισμένοι και έχουν χίλιες-δυο άλλες έγνοιες στο μυαλό τους και καθήκοντα στην καθημερινότητά τους, καταφεύγουν στη δωροδοκία προκειμένου να κάνουν το παιδί τους να τελειώσει κάτι που δε θέλει- συνήθως τα μαθήματα του σχολείου.
Μερικές φορές η δωροδοκία αυτή έχει αποτέλεσμα ή αποτελεί μια φυσική εξέλιξη της κατάστασης («θα τελειώσεις τα μαθήματα και μετά θα πάμε για πίτσα»), αλλά τις περισσότερες φορές αυτό δε λειτουργεί. Ο λόγος που η δωροδοκία δε λειτουργεί είναι είτε επειδή το παιδί βαριέται, είτε επειδή ο γονιός δεν μπορεί να την κρατήσει σε καθημερινή βάση και για πολλά πράγματα (πχ., για να κάνει το παιδί τα μαθήματα του σχολείου, να κάνει και τα αγγλικά, να μελετήσει και μουσική, κοκ).
Ακόμα χειρότερα, όταν οι γονείς τιμωρούν το παιδί τους («δε θα πας στο πάρτι αφού δεν πήρες καλό βαθμό») νομίζοντας ότι έτσι το παρακινούν, στην ουσία το μπλοκάρουν.
Το παιδί δεν αποκτάει εσωτερικά κίνητρα, αγάπη για μάθηση και διάθεση να ξεχωρίσει με πίεση. Μπορεί να αναγκαστεί να κάνει κάποια πράγματα, αλλά στην πρώτη ευκαιρία θα επαναστατήσει και θα τα παρατήσει όλα.
Να πώς μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί σας να αποκτήσει κίνητρα:
1. Ζητήστε του να βάλει στόχους
Ακόμα και τα μικρότερης ηλικίας παιδιά μπορούν με λίγη βοήθεια να βάλουν στόχους. Στην αρχή οι στόχοι θα πρέπει να είναι μικροί, μετρήσιμοι και εφικτοί στο άμεσο μέλλον. Για ένα παιδάκι πρώτης δημοτικού ένας στόχος είναι να φέρνει όλα τα τετράδια και τα βιβλία του στο σπίτι, ή να κάνει την ορθογραφία του χωρίς λάθος, ή κάτι που έχει νόημα για το παιδί. Στη συνέχεια βάλτε λίγο μεγαλύτερους στόχους.
2. Βοηθήστε το παιδί σας να κάνει ένα πλάνο
Το τμήμα του εγκεφάλου που εποπτεύει τις εκτελεστικές λειτουργίες της προσοχής, της οργάνωσης, της ικανότητας να κάνει κανείς σχέδια και να τα εκτελεί ωριμάζει πλήρως αρκετά αργότερα, μετά την εφηβεία. Έτσι, τα παιδιά και οι έφηβοι χρειάζεται να έχουν ένα σχέδιο δράσης και συγκεκριμένες στρατηγικές για να κατακτήσουν τους στόχους τους. Βοηθήστε το παιδί σας να καταφέρει αυτό ακριβώς! Έτσι, όταν ένα παιδί δηλώσει ότι θέλει να γίνει αστέρας του μπάσκετ, αντί να του πείτε ότι αυτό δε γίνεται, κλπ., κλπ., είναι προτιμότερο να το βοηθήσετε να δει τι χρειάζεται για να γίνει καλό στο άθλημα που διάλεξε, κάνοντας καθημερινή προπόνηση και ακολουθώντας ένα πρόγραμμα.
3. Γιορτάστε τις επιτυχίες του παιδιού σας
Μη θεωρείτε δεδομένα όσα πάνε καλά και εστιάζετε μόνο στα αρνητικά και όσα χρειάζονται βελτίωση. Τα παιδιά μαθαίνουν και προκόβουν με την ενθάρρυνση και τη θετική ενίσχυση. Με άλλα λόγια, κάθε φορά που βλέπετε μια σωστή και επιθυμητή συμπεριφορά, γιορτάστε το! Επαινέστε το παιδί, τονίστε πόσο καλή ήταν η προσπάθειά του, κάντε τη σύνδεση ανάμεσα στον κόπο και χρόνο που κατέβαλλε για να πετύχει αυτό το αποτέλεσμα και δώστε του να καταλάβει ότι είναι ικανό.
4. Βάλτε μια δόση ανταγωνισμού.
Χωρίς να κάνετε συγκρίσεις με αδέρφια και φίλους, βάλτε μια δόση υγιειούς ανταγωνισμού στη ζωή του παιδιού. Ο ανταγωνισμός θα πρέπει να σχετίζεται με θετικό τρόπο με τις ικανότητες και τις επιδόσεις του παιδιού σας και όχι αρνητικά σχετικά με τις αδυναμίες του άλλου παιδιού με το οποίο ανταγωνίστηκε. Ο ανταγωνισμός και η ευγενής άμιλλα έχουν νόημα όταν μας βοηθάνε να γίνουμε καλύτεροι, όχι κατατροπώνοντας τον άλλον.
5. Ενθαρρύνετε το παιδί.
Πέστε με λόγια και δείξτε με πράξεις στο παιδί σας ότι πιστεύετε σε αυτό και τις ικανότητές του. Ενθαρρύνετέ το να πιστεύει στον εαυτό του και τις δυνάμεις του και να βλέπει περισσότερες λύσεις από προβλήματα. Βοηθήστε το παιδί σας να αντιμετωπίσει ρεαλιστικά τους φόβους του, να καταρρίψει όσους είναι αβάσιμοι. Διδάξτε στο παιδί την αξία της θετικής σκέψης και της συνεχιζόμενης προσπάθειας.
6. Δείξτε ενδιαφέρον.
Δείξτε ενδιαφέρον σε αυτά που αρέσουν στο παιδί σας ή είναι η κλίση του. Ακόμα και αν δε συμφωνείτε ή θεωρείτε ότι το παιδί σας θα πάρει άλλο δρόμο στη ζωή του, το να έχει ενδιαφέροντα και να ασχολείται με ποικίλες δραστηριότητες καλλιεργεί το μυαλό και την ψυχή του και του ανοίγει νέους ορίζοντες. Ζητήστε από το παιδί σας να σας μιλήσει για όσα το ενδιαφέρουν.
7. Βοηθήστε το παιδί σας να ανακαλύψει το πάθος του.
Ενθαρρύνετε το παιδί σας να ανακαλύψει τι του αρέσει, τι ‘μιλάει στην ψυχή του’ και αφήστε το να ασχοληθεί με αυτό. Μην κρίνετε εξαρχής ότι «του αρέσει να παίζει με τουβλάκια, τι βλακείες είναι αυτές, καλύτερα να ασχοληθεί με τα μαθήματά του», επειδή μια τέτοια ενασχόληση βρίσκεται στη βάση της μαθηματικής σκέψης και της δημιουργίας. Ακόμα και αν το παιδί σας δεν έχει κάποιο πάθος, η διαδικασία του να ασχοληθεί με διαφορετικά πράγματα θα το βοηθήσει να ανοίξει τους ορίζοντές του.
8. Διατηρήστε θετική στάση.
Διατηρήστε θετική και αισιόδοξη στάση σχετικά με την προσωπικότητα του παιδιού σας και τη μελλοντική του εξέλιξη. Ποτέ μη χαρακτηρίζεται αρνητικά το παιδί σας «είναι τεμπέλης», «είναι αργή», κλπ. γιατί τα παιδιά πιστεύουν αυτά που ακούνε και οι αρνητικές ταμπέλες που τους βάζετε γίνονται τελικά η πραγματικότητά τους.
9. Η επιρροή των συνομηλίκων.
Οι παρέες του παιδιού σας μπορεί να έχουν τόσο θετική, όσο και αρνητική επιρροή. Mη προσπαθείτε να προστατέψετε λοιπόν το παιδί σας από κάθε επιρροή από τους συνομήλικους, γιατί το να έχει ευγενική άμιλλα στα μαθήματα ή τα σπορ μπορεί να το βοηθήσει να γίνει ακόμα καλύτερο. Φυσικά θα πρέπει πάντα να έχετε το νου σας να δείτε ότι το παιδί σας στρεσάρεται υπερβολικά ή έχει κάποιο θέμα με τους συμμαθητές τους. Σε αυτή την περίπτωση ίσως χρειαστεί να λάβετε πιο δραστικά μέτρα και να κόψετε την κακή επιρροή.
10. Δείξτε ενθουσιασμό.
Δείξτε ενθουσιασμό στο παιδί σας, υιοθετήστε μια ανοιχτή στάση ζωής, με αγάπη προς τη μάθηση, την εξερεύνηση και τη βελτίωση. Δείξτε ενθουσιασμό για το τι είδους άνθρωπος είναι το παιδί σας και γι’ αυτά που το ενδιαφέρουν. Παρακινήστε το να βρίσκει θετικά και ευχάριστα γύρω του και μαζί δημιουργήστε θετική διάθεση και ενέργεια.
της Δρ Λίζας Βάρβογλη
www.varvogli.gr
Διαβάστε περισσότερα tips και συμβουλές στα 3 βιβλία της που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Mamaya από τη σειρά με τίτλο «Καταπληκτική μαμά»
ΚΑΤΑΠΛΗΚΤΙΚΗ ΜΑΜΑ: ΓΙΑ ΜΑΜΑΔΕΣ ΜΕ ΠΑΙΔΙΑ 3-6 ΕΤΩΝ
ΚΑΤΑΠΛΗΚΤΙΚΗ ΜΑΜΑ: ΓΙΑ ΜΑΜΑΔΕΣ ΜΕ ΠΑΙΔΙΑ 6-9 ΕΤΩΝ
ΚΑΤΑΠΛΗΚΤΙΚΗ ΜΑΜΑ: ΓΙΑ ΜΑΜΑΔΕΣ ΜΕ ΠΑΙΔΙΑ 9-12 ΕΤΩΝ