Αυτή η ερώτηση με απασχόλησε αυτό το διάστημα που ο πρωτότοκός μου ξεκίνησε την Α΄ Δημοτικού και διαπίστωσα πως πλέον τα πρωτάκια διδάσκονται και Αγγλικά!
Η γενιά μου, οι σημερινοί 30+, τουλάχιστον στην περιοχή μου, όσοι φοιτήσαμε σε δημόσιο σχολείο, διδαχθήκαμε Γαλλικά από την Δ΄ Δημοτικού και Αγγλικά στο Γυμνάσιο και στο Λύκειο.
Η διαπίστωση ότι το εκπαιδευτικό μας σύστημα εκσυγχρονίστηκε, με χαροποίησε, όμως δεν σας κρύβω πως ταυτόχρονα με προβλημάτισε. Άρχισα να σκέφτομαι μήπως θα έπρεπε να ξεκινήσει ο γιος μου μαθήματα σε φροντιστήριο για την εκμάθηση των Αγγλικών. Ερωτήματα, αντιφατικά μεταξύ τους, άρχισαν να με κατακλύζουν: «Μήπως έπρεπε ήδη να έχει ξεκινήσει μαθήματα αγγλικής; Κάτι είχα ακούσει πως διδάσκουν μαθήματα για παιδιά προσχολικής ηλικίας» ήταν η πρώτη μου σκέψη, «Πώς θα ανταποκριθεί ένα 6χρονο στην εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας ενώ τώρα ακόμη μαθαίνει ανάγνωση και γραφή στη μητρική του γλώσσα;» σκεφτόμουν από την άλλη, «Μήπως είναι μία καλή ευκαιρία να μάθει από νωρίς μια ξένη γλώσσα ώστε να ξεκινήσει και μια δεύτερη στις μεγάλες τάξεις του Δημοτικού;» ή «Μήπως θα πιεστεί πολύ αν ξεκινήσει από τώρα φροντιστήριο ξένης γλώσσας; Γιατί να μην χαρεί για 2-3 χρόνια ακόμη τα ελεύθερα απογεύματά του παίζοντας, αντί να τρέχει σε φροντιστήρια τόσο μικρός;», «Μαθαίνουν όντως καλύτερα και ευκολότερα τα παιδιά σ’ αυτή την ηλικία ή πετάμε τα λεφτά μας;». Σκέψεις πολλές και αντιφατικές. Οπότε, τι έκανα;;;
Συγκέντρωσα τα υπέρ και τα κατά του να ξεκινήσει ένα παιδί την εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας από την Α΄ Δημοτικού ή ίσως και νωρίτερα, από την προσχολική ηλικία, τα κατέγραψα και τα μοιράζομαι μαζί σας παρακάτω.
Θα ήθελα να διευκρινίσω πως με τη χρήση της λέξης «κατά», δεν θεωρώ σε καμία περίπτωση πως η γνώση και η εκπαίδευση σε οποιαδήποτε ηλικία κι αν είναι το παιδί μπορεί να έχει μειονεκτήματα. Φυσικά και πρέπει να προτρέπουμε τα παιδιά μας να μαθαίνουν ό,τι τους ενδιαφέρει, τους χαροποιεί και ό,τι πιστεύουμε πως θα τους είναι χρήσιμο και απαραίτητο στην ενήλικη ζωή τους. Εδώ η διάκριση γίνεται μόνο με σκοπό να ερευνήσουμε πότε η προσφορά της γνώσης θα βρει περισσότερη ανταπόκριση και θα γίνει καλύτερα αφομοιώσιμη από τον αποδέκτη της.
Τα Υπέρ ή μάλλον οι λόγοι να ξεκινήσει ένα παιδί την εκμάθηση της ξένης γλώσσας στην Α΄ Δημοτικού ή νωρίτερα:
- Τα παιδιά προσχολικής και πρώτης σχολικής ηλικίας μαθαίνουν ευκολότερα και γρηγορότερα. Σύμφωνα με έρευνες τα παιδιά μαθαίνουν και αφομοιώνουν καλύτερα στις ηλικίες 3 έως 11 ετών.
- Θα έρθει από νωρίς σε επαφή με έναν άλλο πολιτισμό, μία άλλη κουλτούρα.
- Η εκμάθηση της ξένης γλώσσας σ’ αυτήν την ηλικία γίνεται με ευχάριστο και βιωματικό τρόπο, μέσα από παιχνίδι, τραγούδι, ζωγραφική και κατασκευές, χωρίς πίεση για να μάθει το παιδί γραμματικούς και συντακτικούς κανόνες. Η απόκτηση της γνώσης γίνεται μέσα από μια διασκεδαστική διαδικασία. Η μάθηση δεν αποτυπώνεται στο μυαλό του παιδιού ως κάτι κουραστικό και αγχωτικό.
- Όσο πιο νωρίς ξεκινήσει την εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας, τόσο πιο νωρίς θα την ολοκληρώσει και θα έχει περισσότερο χρόνο για άλλες δραστηριότητες που θα τον ευχαριστούν μεγαλώνοντας αλλά και για τη μελέτη των μαθημάτων του στις πιο απαιτητικές τάξεις του Γυμνασίου και του Λυκείου.
- Αν ξεκινήσει νωρίς μια ξένη γλώσσα, θα μπορεί να αρχίσει και μία δεύτερη ξένη γλώσσα στις μεγαλύτερες τάξεις του Δημοτικού, αν το επιθυμεί.
- Είναι πιο πιθανό να αποκτήσει καλύτερη προφορά διότι η εκμάθηση σ’ αυτήν την ηλικία που τα παιδιά δεν γνωρίζουν ακόμη να γράφουν και να διαβάζουν, γίνεται περισσότερο με τη χρήση του προφορικού λόγου, οπότε το παιδί μαθαίνει ακούγοντας και αποδίδοντας αυτό που ακούει και όχι αυτό που βλέπει γραμμένο.
Τα Κατά ή μάλλον οι λόγοι να ξεκινήσει το παιδί την εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας από την Β΄ Δημοτικού και μετά.
- Μετά τη Β΄ Δημοτικού, το παιδί έχει μάθει γραφή και ανάγνωση καθώς και τους πρώτους γραμματικούς και συντακτικούς κανόνες της μητρικής του γλώσσας, έτσι είναι πιο εύκολη η εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας, όχι μόνο με τη χρήση του προφορικού αλλά και του γραπτού λόγου.
- Τα παιδιά που ξεκινούν λίγο αργότερα την εκμάθηση της ξένης γλώσσας, γρήγορα φθάνουν στο ίδιο επίπεδο γνώσεων με τα παιδιά που ξεκίνησαν νωρίτερα. Ο λόγος είναι ότι τα παιδιά που ξεκινούν αργότερα έχουν μάθει ήδη να γράφουν και να διαβάζουν στη μητρική τους γλώσσα, είναι ήδη εξοικειωμένα με τη διαδικασία διαβάσματος, οπότε χρησιμοποιούν τις γνώσεις τους αυτές για την εκμάθηση της ξένης γλώσσας, σε αντίθεση με τα παιδιά που διδάσκονται παράλληλα την μητρική και την ξένη γλώσσα.
- Περισσότερος ελεύθερος χρόνος για παιχνίδι στη φύση, αθλητικές και καλλιτεχνικές δραστηριότητες που συνήθως περιορίζονται όταν ξεκινούν τα φροντιστήρια.
- Το παιδί στην Α΄ Δημοτικού δέχεται ήδη αρκετή πίεση να προσαρμοστεί σε ένα νέο σχολικό περιβάλλον και να ανταποκριθεί αποτελεσματικά στη μελέτη των μαθημάτων που διδάσκεται για πρώτη φορά στην μητρική του γλώσσα. Η επιφόρτιση του με την εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας ίσως του προκαλέσει περισσότερη πίεση και άγχος και έχει αντίθετα αποτελέσματα από τα επιδιωκόμενα.
Όλοι οι γονείς καταλαβαίνουμε πως οι εποχές αλλάζουν, οι απαιτήσεις γίνονται όλο και περισσότερες και θέλουμε να προσφέρουμε στα παιδιά όσα περισσότερα εφόδια και γνώσεις μπορούμε για την ενήλικη ζωή τους και την επαγγελματική τους πορεία. Το κάθε παιδί βέβαια έχει τους δικούς του ρυθμούς και ο κάθε γονιός οφείλει να τους σεβαστεί, χωρίς πίεση και χωρίς άγχος.
Οι παράγοντες ωστόσο που καθορίζουν τις επιλογές μας, σχετικά με τη μόρφωση των παιδιών μας είναι ποικίλοι. Η οικονομική κατάσταση της οικογένειας, ο αριθμός και η ηλικία των άλλων παιδιών της οικογένειας που θα ακολουθήσουν στην εκπαίδευση και γενικότερα ο καθημερινός προγραμματισμός που ακολουθεί κάθε οικογένεια, είναι κάποιοι παράγοντες που θα πρέπει να λάβουμε υπόψη.
Ας μην ξεχνάμε πως σκοπός μας δεν πρέπει να είναι μόνο η απόκτηση ενός πτυχίου αλλά, εν προκειμένω, η επαφή του παιδιού με έναν άλλο πολιτισμό, μια ξένη κουλτούρα και η απόκτηση γνώσεων που θα το συντροφεύουν για μια ζωή.
Η απόφαση είναι δική μας ή μάλλον καλύτερα των παιδιών μας, ας τα ρωτήσουμε!
Της Αγγελικής Ευθυμίου, αρθρογράφου, διαχειρίστριας της σελίδας Παιζωγράφημα.
www.paizografima.gr
