Ο άνθρωπος ζει, ελίσσεται και είναι κορεσμένος στον κόσμο του ήχου. Τον έχει μέσα του και μέσα από δονήσεις συντονίζεται. Έχει τη δύναμη να επικοινωνεί με αυτούς μέσα από αισθητήρες του σώματός του, ακόμη και από τη προγεννητική του περίοδο. Ο χτύπος της καρδιάς αλλά και η φωνή της μητέρας είναι οι ήχοι που παίζουν καθοριστικό ρόλο για το παιδί αλλά όχι μόνο.
Από την κοιλιά της μητέρας το μωρό αλληλεπιδρά κι επικοινωνεί στενά μαζί της μέσω της ομιλίας και των τραγουδιών της προς αυτό δείχνοντάς του την φροντίδα της και την προσοχή της στις ανάγκες του. Υπάρχει δηλαδή μια προλεκτική επικοινωνία μεταξύ μητέρας-βρέφους. Την ανάγκη για ομιλία την βλέπουμε και στα πρώτα χρόνια της ζωής του παιδιού/βρέφους καθώς προσπαθεί να πει τις πρώτες του λέξεις και να επικοινωνήσει με το περιβάλλον γύρω του.
Ακόμη, μπορεί να βοηθήσει στην ανάπτυξη των πρόωρων μωρών. Έρευνες έδειξαν πως πρόωρα βρέφη που εκτέθηκαν στον ήχο και τη μουσική απέκτησαν περισσότερο βάρος και ισχυρότερο χτύπο στη καρδιά τους.
Βιολογικά ο άνθρωπος έχει δύο αυτιά. Ο ήχος χρειάζεται λιγότερο χρόνο να φτάσει στο δεξί αυτί, έτσι ο εγκέφαλος έχει τη δυνατότητα να αντιλαμβάνεται την κατεύθυνση από την οποία προέρχεται ο ήχος. Ο ήχος έχει προσανατολισμό στο χώρο που επιτρέπει στον άνθρωπο να βιώνει τις τρεις διαστάσεις του χώρου. Η αίσθηση του χώρου αντιλαμβάνεται χώρο, το αυτί αντιλαμβάνεται ήχο, πράγμα που σημαίνει ότι περνά από το χώρο στον χρόνο. Το αυτί μπορεί να αισθανθεί της εντυπώσεις του ήχου. Επίσης ως ένα επιπλέον στοιχείο, το αυτί μπορεί να κατανοήσει λέξεις, λέξεις οι οποίες έχουν συγκεκριμένη ερμηνεία, λέξεις οι οποίες έχουν συγκεκριμένο ήχο και τόνο. Μιλάμε δηλαδή για την ανθρώπινη έκφραση μέσω του ήχου και του λόγου.
Ο ήχος χωρίζεται στις εξής κατηγορίες:
α) στον απλό ήχο
β) στον σύνθετο ήχο
γ) στον κρότο
δ) στον θόρυβο, που όλοι μπορούν να γίνουν αντιληπτοί από τον άνθρωπο.
Μπορούμε να πούμε πως ο ήχος ουσιαστικά είναι η μουσική που βιώνεται από ολόκληρο το ανθρώπινο ον σωματικά αλλά και πνευματικά και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως θεραπευτικό μέσο. Σωματικά, με την επιρροή συγκεκριμένων διαφορετικών συχνοτήτων του ήχου, είτε μέσω πνευστών, είτε μέσω εγχόρδων, είτε μέσω κρουστών, βλέπουμε να επηρεάζεται με διαφορετικό τρόπο το κεφάλι, το στήθος, η έκφραση στα χέρια, τα άκρα.
Επίσης βλέπουμε επιρροές στην αναπνοή, στη θερμοκρασία του σώματος, στους παλμούς της καρδιάς, στη κίνηση του σώματος μέσω της συχνότητας, το tempo, τον τόνο και των δονήσων του ήχου. Με τη χρήση των υπέρηχων κυμάτων Α, Β, Γ, Δ, Θ μπορούμε να επέμβουμε και να έχουμε άμεσα αποτελέσματα ως προς την ίαση του ανθρώπου. Η επίδραση του ήχου οφείλεται στη συγγένεια της ανθρώπινης ψυχής με την αντανάκλασή της στη γη. Έτσι κάνουν και οι σκιές της, οι ήχοι και οι αρμονίες. Μιλάει κατευθείαν στην ψυχή, στον πνευματικό κόσμο και μέσω της μελωδίας και της αρμονίας τον διαπερνά.
της Μαρίας Γιάνναρη
Μουσικολόγος, μουσικοθεραπεύτρια και καθηγήτρια πιάνου.