“Αν θέλετε τα παιδιά σας να είναι έξυπνα διαβάστε τους παραμύθια” είχε πει κάποτε ο Αϊνστάιν και πόσο δίκιο είχε! Δεν υπάρχει πιο όμορφος τρόπος να ονειρευτεί και να ταξιδέψει ένα παιδί. Τα παραμύθια αναπτύσσουν την παιδική φαντασία, βοηθούν την συγκέντρωση, δίνουν την ευκαιρία για διάλογο ενώ παράλληλα διδάσκουν. Όσο πιο νωρίς γνωρίσουν τον μαγικό κόσμο των παραμυθιών, τόσο πιο πολύ θα τον αγαπήσουν. Όλα ωραία μέχρι εδώ…. Πώς όμως διαβάζουμε ένα παραμύθι; Πώς κεντρίζουμε το ενδιαφέρον τον μικρών ζουζουνιών και μεταφερόμαστε παρέα σε πολύχρωμους κόσμους; Έτοιμοι; Φύγαμε!!!!!!
Η ανάγνωση θα ξεκινήσει μόνο όταν το μικρό έχει βολευτεί αναπαυτικά στην αγκαλιά μας. Είναι βασική προϋπόθεση για να ξεκινήσει το ταξιδάκι. Στην αρχή μπορεί να μην υπάρξει προθυμία από την πλευρά του. Ανοίγουμε τότε δήθεν αδιάφορα το παραμύθι, το ξεφυλλίζουμε και μετά από λίγο αφού έχουμε πάρει μια έκφραση έκπληξης του δηλώνουμε: “Δεν θα πιστέψεις τι κρύβεται μέσα σε αυτές τις σελίδες!!!!” Σε λίγα λεπτά θα είναι δίπλα μας και η περιπέτεια αρχίζει.
Οι εικόνες και τα χρώματα στις σελίδες του παραμυθιού είναι σημαντικά. Τίποτα όμως δεν δίνει περισσότερο χρώμα από τον τόνο της φωνής. Μια μονότονη αφήγηση είναι ικανή να κάνει και το καλύτερο παραμύθι να χάσει τη μαγεία του και το παιδί να βαρεθεί αμέσως. Είναι εύκολο να μιμηθούμε τη φωνή μιας κακιάς μοχθηρής μάγισσας, με ένα σαρκαστικό γέλιο στο τέλος κάθε πρότασης, ένα φοβισμένο ζωάκι μιλώντας σχεδόν ψιθυριστά, έναν γενναίο ιππότη μιλώντας δυνατά, αποφασιστικά και σοβαρά, ένα ντροπαλό παιδάκι αφήνοντας κενό ανάμεσα στις λέξεις για να φανεί ο δισταγμός. Τα συναισθήματα πρέπει να βιώνονται και όχι απλά να προφέρονται. Αν ο ήρωας είναι χαρούμενος διαβάζουμε με χαμόγελο στα χείλη και ενθουσιασμό, αν πάλι είναι λυπημένος, τη γεμάτη παράπονο αφήγηση διακόπτει κάποιο αναφιλητό. Διαβάζοντας για ένα θυμωμένο ήρωα υπάρχει ένταση στη φωνή και ξέσπασμα. Όμως τη φωνή τη συνοδεύουν πάντα και κινήσεις. Αν ο ήρωας του παραμυθιού κλαίει, εμείς σκουπίζουμε τα μάτια μας, ενώ αν γελάει κρατάμε την κοιλιά μας. Αν νυστάζει χασμουριόμαστε και αν δίνει διαταγή προτείνουμε το χέρι. Αν φοβάται κλείνουμε τα μάτια, αν είναι υπερόπτης διαβάζουμε με το κεφάλι ψηλά, ενώ αν ντρέπεται με το κεφάλι χαμηλά. Αν πρέπει να εκφράσουμε την έκπληξη ανοίγουμε τα μάτια και κοιτάμε έντονα, εάν αν γίνεται κάποια ζημιά κρατάμε το κεφάλι μας με απόγνωση. Διασκεδαστικό;
Δεν ξεχνάμε να μεταφέρουμε στιγμές από την καθημερινότητα του παιδιού μας στο παραμύθι αν είναι εφικτό. Φανταστείτε τον ήρωα να λέει: ”Μου αρέσει πολύ να ζωγραφίζω όπως και εσένα Γιάννη,έτσι; “ή τη μαμά του ήρωα να λέει: ”Θα κοιμηθείς νωρίς όπως ο Δημήτρης για να ξεκουραστείς”. Το μικρό μας θα ενθουσιαστεί!!!
Αφού τελειώσει το παραμύθι αφήνουμε λίγη ώρα στο παιδί και μετά μπορούμε να συζητήσουμε. Το ρωτάμε τι του άρεσε περισσότερο, ποιος ήρωας ήταν ο αγαπημένος του, αν θα ήθελε να αλλάξει κάτι ή αν θα προτιμούσε ένα διαφορετικό τέλος. Με αυτό τον τρόπο αναπτύσσεται η σκέψη του,μπορεί να αρχίσει να εκφράζεται και να σχηματίζει τη δική του γνώμη.
Το ταξίδι της αφήγησης ενός παραμυθιού μπορεί να είναι δύσκολο, ποιός όμως μπορεί να αντισταθεί στις αμέτρητες περιπέτειες, σε πειρατές και θησαυρούς, σε μάγισσες και ξωτικά,σε κάστρα και ιππότες,σε νάνους και μαγικά χαλιά; Ετοιμάστε λοιπόν βαλίτσες και……καλές αναγνώσεις!
της Ειρήνη Πάχου Μόφορη
Εκπαιδευτικός
