Στους ανθρώπους με σύνδρομο Asperger, μια μορφή υψηλής λειτουργικότητας αυτισμού, συχνά αποδίδεται το στερεότυπο του απόμακρου μοναχικού ή “ρομποτικού” ατόμου.
Ποιο όμως είναι το προφίλ ενός ατόμου με σύνδρομο Asperger;
Κατ’ αρχήν η νοημοσύνη αυτών των ατόμων είναι κανονική ή ανώτερη και έχουν πολύ δυνατή μνήμη. Κάποια από αυτά τα άτομα, έχουν ιδιαίτερες ικανότητες ή ταλέντα, όπως μια ιδιαίτερη ικανότητα να αφοσιώνονται στη λεπτομέρεια και να ασχολούνται απρόσκοπτα με κάτι που τους ενδιαφέρει.
Συχνά παρουσιάζουν το φαινόμενο της υπερλεξίας, δηλαδή επιδεικνύουν ένα θαυμάσιο λεξιλόγιο, χωρίς όμως να καταλαβαίνουν την ακριβή σημασία των λέξεων.
Και εδώ ακριβώς επικεντρώνονται οι δυσκολίες τους, στη λεκτική και διαπροσωπική ή κοινωνική επικοινωνία και επαφή. Έτσι, το άτομο με σύνδρομο Asperger αποφεύγει να κοιτάξει τον συνομιλητή του στα μάτια και ενώ έχει την επιθυμία να κάνει φίλους, δεν έχει ιδέα από πού να αρχίσει και τι ακριβώς να κάνει για να αποκτήσει και να τους κρατήσει.
Συχνά τα άτομα με Asperger φαίνεται να είναι αγενή ή επιδεικνύουν προβληματικές συμπεριφορές, αλλά αυτό είναι το άμεσο αποτέλεσμα της στενής και περιορισμένης αντίληψης που έχουν για τα διάφορα κοινωνικά φαινόμενα.
Το σύνδρομο πήρε το όνομά του από τον Αυστριακό παιδίατρο Ηans Asperger.
Ο Asperger, το 1944, παρατήρησε μια ομάδα παιδιών και εφήβων τα οποία, παρόλο που είχαν πολλά θετικά χαρακτηριστικά, όπως υψηλό επίπεδο ανεξάρτητης σκέψης και ικανότητα για, εξαιρετικά επιτεύγματα, δυσκολεύονταν ν’ ανταποκριθούν κοινωνικά, και παρουσίαζαν δυσκολίες στην κοινωνική χρήση του λόγου, καθώς και επαναληπτικές – στερεοτυπικές συμπεριφορές και εμμονές με συγκεκριμένα αντικείμενα.
Το σύνδρομο αγνοήθηκε για χρόνια από τους ειδικούς και μόλις το 1981 η Lorna Wing με ένα άρθρο της, παρουσίασε παιδιά με παρόμοια χαρακτηριστικά και δημιούργησε ένα νέο πεδίο ερευνών, που τα τελευταία χρόνια, έχει διευρυνθεί σημαντικά και έχει βοηθήσει στην κατανόηση.
Συνήθως, ο άνθρωπος με σύνδρομο Asperger έχει νοημοσύνη πάνω από το μέσο όρο και δεν παρουσιάζει καθυστέρηση ούτε στο λόγο ούτε στη γνωστική του ανάπτυξη.
Το σύνδρομο εντάσσεται στην κατηγορία των αναπτυξιακών διαταραχών. Συχνά χαρακτηρίζεται ως αυτισμός υψηλής λειτουργικότητας και είναι νευροβιολογικής edmeds24.com. Συναντάται περισσότερο στους άνδρες, με πιθανή αναλογία 4 άνδρες σε κάθε γυναίκα (κατ’ άλλους η αναλογία είναι 10 προς 1).
Ανάμεσα στους ενήλικες μ’ αυτό το σύνδρομο, συναντάμε επιστήμονες, καθηγητές πανεπιστημίων, κατόχους Νόμπελ.
Σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα:
Νεύτων
Albert Einstein
Βill Gates
Steven Spielberg
Το σύνδρομο Asperger συμπεριλαμβάνεται από το 1992 στη Διεθνή Ταξινόμηση των Νόσων της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας ΙCD-10 και από το 1994 στo DSΜ-ΙV της Αμερικανικής Ψυχιατρικής Εταιρίας.
Στα χαρακτηριστικά διαγνωστικά κριτήρια του συνδρόμου (σύμφωνα με τους Gilberg and Gilberg (1989), Szatmari, Bremner and Nagy (1989), το DSM-IV(1994) και Gray and Attwood), παρατηρούνται τα περισσότερα από τα εξής:
- Αδυναμία να δημιουργήσει το άτομο σχέσεις με τους συνομηλίκους και να συμμετέχει σε ομαδικά παιχνίδια, αν και το επιθυμεί.
- Δυσκολία κατανόησης των συναισθημάτων των άλλων.
- Ιδιορρυθμία και συχνά εκκεντρικότητα στην κοινωνική του συμπεριφορά.
- Δυσκολία να αντιληφθεί τους κοινωνικούς κώδικες.
- Συχνά μη επικοινωνιακή χρήση του λόγου.
- Στερεοτυπίες και επαναλαμβανόμενες κινήσεις («φτερούγισμα χεριών») και εμμονή σε λεπτομέρειες του κόσμου που το περιβάλλει (εικόνες, αντικείμενα).
- Προβλήματα στην ανάπτυξη της φαντασίας, την ευελιξία της σκέψης και το φανταστικό παιχνίδι.
- Δυσκολία στον κινητικό συντονισμό.
- Ιδιαίτερες δεξιότητες σε ορισμένους τομείς όπως: τα μαθηματικά, τη φυσική, τις ξένες γλώσσες, τη μουσική κλπ.
- Ιδιαίτερη ευαισθησία στα αισθητηριακά ερεθίσματα (ήχους, μυρωδιές, υφή των πραγμάτων).
- Δυσκολία προσαρμογής σε καινούργιες καταστάσεις.
- Διάσπαση προσοχής και αδυναμία βλεμματικής επαφής.
- Συχνές εκρήξεις θυμού, άγχος και καταθλιπτικά στοιχεία, λόγω της δυσκολίας του στην επικοινωνία.
Οι στρατηγικές υποστήριξης μπορεί να βελτιώσουν σημαντικά την ποιότητα ζωής του ατόμου με σύνδρομο Asperger και εστιάζονται:
- Στην ανάπτυξη των κοινωνικών του δεξιοτήτων
- Στην εκμάθηση των κοινωνικών κανόνων
- Στη βελτίωση της ενσυναίσθησης
- Στη μείωση των στερεοτυπιών
- Στην ανάπτυξη επικοινωνιακού λόγου
- Στη δημιουργία φιλικών σχέσεων με συνομηλίκους
- Στη μείωση του άγχους και των προβλημάτων συμπεριφοράς
