Ο άνθρωπος από τη φύση του είναι κοινωνικό ον, δεν έχει μάθει να ζει μόνος του. Πάντοτε χρειάζεται κάποιους δίπλα του να τον στηρίζουν, να του συμπαραστέκονται γι’ αυτό συνάπτει δεσμούς φιλίας. Φιλία είναι η σχέση μεταξύ δύο ή περισσότερων ατόμων με κύριο χαρακτηριστικό την αμοιβαία μη ερωτική αγάπη, αφοσίωση και κατανόηση, που είναι ανιδιοτελής και δεν υπάρχει κάποιο συμφέρον ή κίνητρο. Μέσα στη φιλία κυριαρχεί η εμπιστοσύνη και η ειλικρίνεια. Ο Αριστοτέλης είχε ορίσει τη φιλία ως «μία ψυχή στην οποία κατοικούν δύο σώματα».
Στη ζωή μας συνάπτουμε πολλές φιλίες, άλλες είναι εφήμερες και κρατούν ελάχιστα και άλλες διαρκούν και δυναμώνουν μέσα στο χρόνο. Υπάρχουν κάποια συστατικά που αποδεικνύουν πως κάποιες φιλίες είναι όντως πραγματικές και γνήσιες.
Μια αληθινή φιλία χαρακτηρίζεται από πραγματική αγάπη. Σε αυτό το είδος φιλίας δεν κυριαρχεί το συμφέρον, δεν στοχεύεις στην εκμετάλλευση του άλλου αλλά συμπορεύεσαι μαζί με το φίλο σου και αλληλοϋποστηρίζεστε και στις χαρές και στις λύπες. Στην αληθινή φιλία κυριαρχεί η ειλικρίνεια. Οι αληθινοί φίλοι μας επισημαίνουν τα λάθη μας και μας βοηθούν να διορθωθούμε και να γίνουμε καλύτεροι. Όπου έχουμε άδικο, φροντίζουν να μας το κοινοποιούν και δεν μας λένε ωραία λόγια απλά για να νιώσουμε καλά.
Επιπλέον, σε μία άρτια φιλική σχέση υπάρχει και σωστή επικοινωνία. Πέρα του ότι κυριαρχεί ο διάλογος και δεν μιλάει μόνο ο ένας, σημαντικό είναι ότι μέσα από αυτή τη σχέση δεν προσποιείσαι, δείχνεις τον πραγματικό σου εαυτό, χωρίς να φοβάσαι ότι θα σε κατακρίνουν. Ξεδιπλώνεις τα συναισθήματά σου και αποκαλύπτεις την προσωπικότητά σου. Σε γεμίζει και σε ανακουφίζεις το να μιλάς με τους φίλους σου και δίνεις σε αυτή τη σχέση, χωρίς να σκέφτεσαι…
Εξίσου, σημαντικό συστατικό της αληθινής φιλίας είναι η αλληλοκατανόηση. Κατανοούμε ότι και οι φίλοι μας είναι άνθρωποι και μπορεί ορισμένες φορές να νιώθουν κουρασμένοι, να ξεχνούν. Η ουσία αυτής της σχέσης όμως είναι ότι αποδέχεσαι τον άλλον με τα ελαττώματά του και συγχωρούμε ο ένας τον άλλον.
Επίσης, κάτι άλλο που χαρακτηρίζει την πραγματική φιλία είναι η αφοσίωση. Τα συναισθήματα της ζήλιας και του φθόνου δεν έχουν θέση σε αυτή τη σχέση. Χαίρεσαι πραγματικά με την ευτυχία του φίλου σου και λυπάσαι όταν αντιμετωπίζει κάποιο πρόβλημα.
Η φιλία είναι το πιο πολύτιμο αγαθό, μας κάνει καλύτερους και μας μαθαίνει να μοιραζόμαστε στη ζωή μας, μας διδάσκει όχι μόνο να παίρνουμε αλλά και να δίνουμε… Είναι καλό λοιπόν να διαλέγουμε τους φίλους μας και να ταιριάζουμε πραγματικά με αυτούς γιατί μέσα από αυτούς θα διαμορφωθούμε και θα αναδείξουμε την προσωπικότητά μας. Δεν είναι τυχαίο το ρητό: «Δείξε μου το φίλο σου να σου πω ποιος είσαι!».
Γράφει ο Γιάννης Ξηντάρας, Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπευτής στην Αθήνα (www.xidaras.gr)
Ο Γιάννης Ξηντάρας είναι Ψυχολόγος- Ψυχοθεραπευτής στην Αθήνα, πτυχιούχος Πανεπιστημίου Αθηνών, μέλος του Συλλόγου Ελλήνων Ψυχολόγων και της Εθνικής Εταιρείας Ψυχοθεραπείας Ελλάδος. τ. συνεργ. στο Ευγενίδειο Νοσοκομείο Επιστημονικός Υπεύθυνος στο Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχολογικής Υποστήριξης “Επαφή”.