Οι τοξικοί άνθρωποι είναι γύρω μας, στη ζωή μας. Μόνο που δε φοράνε ταμπέλες για να τους αναγνωρίσουμε. Εδώ σας παρουσιάζω επτά συνηθισμένους τύπους τοξικών φίλων και συγγενών που έχεις στη ζωή σου, σε ζορίζουν, αλλά πιθανότατα δεν αναγνωρίζεις ότι είναι τοξικοί.
Ζηλιάρης
Ένας βαθμός ζήλειας μπορεί να είναι φυσιολογικός, αλλά η συνεχόμενη ζήλεια είναι κουραστική και καταστρέφει τις σχέσεις. Όταν μιλάμε για ζήλεια συνήθως φέρνουμε στο νου μας τον ζηλιάρη σύντροφο, τον άνθρωπο που δε αφήνει να βγεις, που σου γκρινιάζει, που σου κάνει διαρκώς ανάκριση και θέλει να ξέρει με λεπτομέρειες που είσαι και τι κάνεις, κλπ. Όμως η ζήλεια έχει και άλλα πρόσωπα! Ζήλεια είναι όταν η κολλητή σου δε σου κάνει ποτέ ένα κομπλιμέντο, όταν δε σου λέει ένα «μπράβο» και όταν δεν αναγνωρίζει τις προσπάθειες και τους κόπους σου.
Ελεγκτικός
Τοξικότητα αποπνέουν και οι άνθρωποι που έχουν την τάση να θέλουν να ελέγχουν τους πάντες και τα πάντα. Απλώνουν τα πλοκάμια τους και σε βομβαρδίζουν με ερωτήσεις, απαιτήσεις και διαταγές. Ο ελεγκτικός άνθρωπος δεν σε αφήνει σε χλωρό κλαρί γιατί σου στερεί τη βασική σου ελευθερία να έχεις γνώμη, προτιμήσεις και να κάνεις επιλογές που δεν ταιριάζουν με τις δικές του.
Επικριτικός
Ο ζηλιάρης άνθρωπος είναι επίσης επικριτικός άνθρωπος: σε βάζει κάτω και αρχίζει να σε επικρίνει, να σε κατακρίνει και να βρίσκει οτιδήποτε στραβό ή λανθασμένο έχεις κάνει και να εστιάζει αποκλειστικά σε αυτό. Ο τοξικός αυτός τύπος ανθρώπου παίρνει λοιπόν τον ρόλο του δικαστή και σε κρίνει και σε κατακρίνει. Και η απόφαση που βγάζει είναι πάντα καταδικαστική για εσένα!
Μαγνήτης Δράματος
Ένας άλλος τύπος τοξικού ανθρώπου είναι ο άνθρωπος που τραβάει πάνω του κάθε λογής δράμα! Μαγνητίζει το αρνητικό, το προβληματικό και το άσχημο και το εντάσσει στη ζωή του. Αντί για καλημέρα, θα σου πει κάποια συμφορά που έτυχε σε έναν συγγενή ή φίλο του. Αντί να χαρεί με τη χαρά σου, θα λυπηθεί με τη λύπη σου. Τρέχει σε νοσοκομεία, προσκεφάλια αρρώστων και κηδείες, αλλά σπάνια θα εμφανιστεί σε χαρές.
Οδοστρωτήρας
Ένα διαφορετικό είδος τοξικής συμπεριφοράς είναι αυτό που επιδεικνύουν κάποιοι άνθρωποι που έρχονται και τα παίρνουν όλα παραμάζωμα στο δρόμο τους: όχι απλώς δεν αναγνωρίζουν τα όσα έχεις κάνει και δε σου δίνουν επιβεβαίωση, αλλά ισοπεδώνουν το κάθε προτέρημα και το κάθε επίτευγμά σου.
Έτσι, αν πχ., είσαι καλός και ευγενικός, ο άνθρωπος οδοστρωτήρας θα ισοπεδώσει αυτά τα θετικά χαρακτηριστικά σου και θα σε κρίνει ως «κορόιδο και ευκολόπιστο». Ή αν πέτυχες έναν μικρό στόχο, πχ. να χάσεις το πρώτο κιλό από τα 15 που έχεις να χάσεις, θα σου σχολιάσει αρνητικά την εξωτερική σου εμφάνιση και θα σε αποθαρρύνει λέγοντας κάτι τύπου «σιγά το πράγμα, το ένα κιλό δε μετράει. Σήμερα έχασες ένα κιλό, αύριο θα βάλεις δύο!».
Υποκριτής
Ο υποκριτής είναι ο τοξικός άνθρωπος που σε αφήνει πάντα στο σκοτάδι, γιατί δεν ξέρεις αν σε συμπαθεί ή όχι, αν σε στηρίζει ή όχι, αν τα κίνητρά του είναι αληθινά ή όχι. Ο υποκριτής είναι σαν τη σουπιά: θολώνει τα νερά και ποτέ δεν ξέρεις που βρίσκεσαι μαζί του. Όταν όμως αυτό είναι η καθημερινότητά σου και δεν ξέρεις αν αυτός που υποκρίνεται θα σε βλάψει με κάποιον τρόπο, θα σε κουτσομπολέψει ή θα σε διασύρει μόλις γυρίσεις την πλάτη σου, τότε η τοξικότητά του μπαίνει στη ζωή σου και χαλάει την ποιότητά της.
Ψεύτης
Μία κλασική τοξική συμπεριφορά είναι τα ψέματα: ο άνθρωπος που λέει ψέματα σε αποπροσανατολίζει και δε σου επιτρέπει να δεις τα πράγματα όπως είναι. Ο ψεύτης θέλει να δείχνει στους γύρω του μία ωραιοποιημένη εικόνα του εαυτού του, θέλει να αποφύγει κάποια ποινή ή τιμωρία, αλλά επίσης επιθυμεί να μπλοκάρει τους άλλους από την δική τους πρόοδο και προσωπική εξέλιξη. Τα ψέματα δεν αποσκοπούν λοιπόν μόνο στο να δείξει ο ψεύτης καλύτερος ή «ανώτερος», αλλά να ρίξουν και να μειώσουν εσένα.
Τι να κάνεις αν έχεις τοξικούς ανθρώπους στη ζωή σου
Ίσως το σημαντικότερο που μπορείς να κάνεις είναι να αναγνωρίσεις ότι ο άλλος έχει τοξική συμπεριφορά και ότι αυτό είναι δικό του και όχι δικό σου πρόβλημα. Επομένως, δε χρειάζεται να μπεις στον κόπο να προσπαθήσεις να τον αλλάξεις!
Βάλε τον εαυτό σου και τις ανάγκες σου πρώτα και απλώς σήκω και φύγε, χωρίς να δώσεις σημασία.
Διάβασε τα βιβλία μου για τον Νάρκισσο και τα Συναισθηματικά Βαμπίρ για συγκεκριμένες τεχνικές και τρόπους διαχείρισης της τοξικότητας κοντινών σου ανθρώπων.
της Δρ Λίζας Βάρβογλη
Ψυχολόγος – Συγγραφέας
www.varvogli.gr
