Μεγάλωσες σε προβληματική οικογένεια
Αν μεγάλωσες σε προβληματική οικογένεια, με έναν ή δύο γονείς νάρκισσους, ή σε άσχημο συναισθηματικό περιβάλλον, τότε με κάποιο τρόπο σου έχει περάσει το μήνυμα «δεν είμαι άνθρωπος που τον αγαπάνε». Αυτό συμβαίνει επειδή οι γονείς που έχουν σοβαρά προβλήματα μέσα τους ή μεταξύ τους δεν έχουν τον χρόνο ή την ικανότητα να συνδεθούν συναισθηματικά με το παιδί τους, να του δείξουν ότι το αγαπάνε, ότι είναι μοναδικό και ότι αξίζει. Έτσι, το παιδί μεγαλώνει χωρίς την αίσθηση της αξίας του.
Μεγαλώνοντας χωρίς να πάρει αγάπη από τους γονείς του, δεν ξέρει πώς να αγαπήσει τον εαυτό του, γίνεται λοιπόν ένας ενήλικας που στην καλύτερη περίπτωση δεν αγαπάει τον εαυτό του και στη χειρότερη που τον μισεί.
Παράλογες προσδοκίες από τον εαυτό σου
Όσο καλό είναι να έχεις προσδοκίες από τον εαυτό σου και να θέλεις να πας πιο μπροστά και πιο ψηλά, άλλο τόσο κακό είναι να έχεις παράλογες απαιτήσεις από τον εαυτό σου! Μπορεί να έχεις για παράδειγμα στόχο να χάσεις 5-10 κιλά, ή να μάθεις μία ξένη γλώσσα, ή να αποκτήσεις έναν νέο φιλικό κύκλο. Αυτές είναι υγιείς και εφικτές προσδοκίες. Αν όμως σε μία ανάλογη προσδοκία προσθέσεις το παράλογο «και πρέπει να το πετύχω μέχρι το τέλος της εβδομάδας», τότε το σίγουρο είναι ότι δεν θα το καταφέρεις. Επειδή όμως έχεις θέσει αυτή την παράλογη απαίτηση στον εαυτό σου, στο τέλος της εβδομάδας θα είσαι πολύ αυστηρή και ανελέητη με τον εαυτό σου για αυτό που δεν κατάφερες, χωρίς να εξετάσεις όμως τον λόγο της αποτυχίας! Το αποτέλεσμα βέβαια είναι ότι έτσι νιώθεις κακία ή ακόμα και μίσος για τον εαυτό σου και την «αποτυχία» του. Αν έχεις μάθει να βάζεις σε εσένα την ίδια τέτοιες παγίδες, φαντάσου πόσο δύσκολη κάνεις τη ζωή σου και τη σχέση σου με τον εαυτό σου!
Τελειομανία
Οι τελειομανείς άνθρωποι έχουν την τάση να μην αγαπάνε τον εαυτό τους, επειδή επικεντρώνονται τόσο πολύ στο να βάλουν την προσοχή τους σε αυτό που πρέπει να κάνουν «τέλεια», που δε δίνουν προσοχή και αγάπη στον εαυτό τους. Όμως, η τελειομανία είναι ένας κουβάς χωρίς πάτο- δε γεμίζει ποτέ. Το «τέλειο» δεν υπάρχει! Είναι μια ιδέα που πολλοί άνθρωποι έχουν στο νου τους, χωρίς όμως να είναι κάτι συγκεκριμένο και προσδιορίσιμο. Γι’ αυτό και όταν κάποιος κάνει κάτι «τέλεια», ανεβάζει τον πήχη και αναζητάει κάτι ακόμα τελειότερο. Έτσι όμως βάζει τον εαυτό του σε μειονεκτική θέση και μαθαίνει να μην τον αγαπάει, γιατί πιστεύει ότι δεν είναι τέλειος.
Τάση να ευχαριστείς τους άλλους, αλλά όχι εσένα
Ένας άλλο λόγος που δεν αγαπάς τον εαυτό σου είναι ότι έχεις κουραστεί τόσο πολύ από το να τρέχεις και να φροντίζεις τους άλλους, που στο τέλος της ημέρας έχεις «αδειάσει» και εξαντληθεί. Η συναισθηματική εξάντληση σημαίνει ότι δεν έχεις πλεόνασμα αγάπης, καλοσύνης και υπομονής να δώσεις στον εαυτό σου. Έτσι, μπαίνεις στη διαδικασία να δίνεις απλόχερα στους ανθρώπους γύρω σου, ενώ τσιγκουνεύεσαι να προσφέρεις σε εσένα την ίδια.
Συγκρίνεις τον εαυτό σου με άλλους και βρίσκεις ότι δεν είσαι «αρκετή»
Ειδικά τα τελευταία χρόνια με την εμφάνιση των σόσιαλ μίντια και την ευκολία ποσταρίσματος πληροφοριών και φωτογραφιών από την «τέλεια» ζωή, οι άνθρωποι άρχισαν να έχουν υψηλότερα ποσοστά κατάθλιψης και άγχους. Αυτό συμβαίνει επειδή κάνουν συγκρίσεις- ανά πάσα στιγμή μπορεί κανείς να μπει στον λογαριασμό του και να δει τι έχουν ποστάρει διάφορες διασημότητες ή οι φίλοι του. Αν μπει κανείς στη διαδικασία να αρχίσει να συγκρίνει τον εαυτό του με ηθοποιούς και τραγουδιστές ή και φίλους που ποστάρουν «τέλειες» φωτογραφίες και στιγμιότυπα από τη ζωή τους, τότε αισθάνεται μειονεκτικά. Αγχώνεται επειδή πιστεύει ότι υπολείπεται σε κάτι και ότι θα πρέπει να «φτάσει» και τους υπόλοιπους. Σταδιακά το άγχος παγιώνεται και η στεναχώρια μετατρέπεται σε κατάθλιψη.
Πώς να σταματήσεις τον φαύλο κύκλο του να μην αγαπάς τον εαυτό σου;
Να καταγράψεις τα προτερήματά σου
Αν είσαι άνθρωπος που δεν αγαπάει τον εαυτό του, είναι σίγουρο ότι δεν έχεις αίσθηση του ποια είναι τα θετικά σου στοιχεία. Πάρε λοιπόν χαρτί και μολύβι και σημείωσε τα προτερήματά σου. Αν δεν μπορείς να σκεφτείς ποια είναι, θυμήσου κομπλιμέντα που σου έχουν κάνει κοντινοί σου άνθρωποι, ή ρώτησε να σου πουν οι ίδιοι.
Να σταματήσεις τον εσωτερικό σου δικαστή
Όλοι έχουμε μια φωνούλα μέσα μας που μας λέει πώς τα πήγαμε, που σχολιάζει αυτά που κάναμε, μας μαλώνει ή μας ενθαρρύνει. Οι άνθρωποι που δεν αγαπάνε τον εαυτό τους έχουν μία τέτοια εσωτερική φωνή που λειτουργεί σαν αμείλικτος δικαστής: τους κρίνει και τους κατακρίνει συνεχώς. Έτσι, αν δεν αγαπάς τον εαυτό σου, παρατήρησε πώς του μιλάς στα δύσκολα και στα εύκολα, στα καλά και στα άσχημα. Το πιθανότερο είναι ότι είσαι σκληρή μαζί του, δεν τον ενθαρρύνεις και δεν τον στηρίζεις. Άλλαξε τον εσωτερικό σου διάλογο σε κάτι πιο θετικό, με αποδοχή στο τι άνθρωπος είσαι, κάτι που θα σε βοηθήσει να προχωρήσεις στη ζωή σου.
Να συγκρίνεις τον εαυτό σου μόνο με εσένα- που ήσουν χτες, που έφτασες σήμερα
Κάθε φορά που μπαίνεις στα σόσιαλ μίντια να θυμάσαι ότι οι φωτογραφίες των διάσημων όχι απλώς είναι «πειραγμένες», αλλά έχουν από πίσω τους μία ολόκληρη ομάδα επαγγελματιών που δουλειά τους είναι να δημιουργούν τις τέλειες πόζες και φωτογραφίες για τους πελάτες τους. Γιατί αυτό είναι μέρος της δουλειάς των διάσημων: να δείχνουν το πιο λαμπερό πρόσωπό τους προς τα έξω. Αν πάλι συγκρίνεις τον εαυτό σου με φίλους και γνωστούς, σταμάτησε το, γιατί δεν έχει νόημα! Να θυμάσαι ότι και αυτοί αναρτούν τις καλύτερες φωτογραφίες τους, όπως πιθανότατα κάνεις κι εσύ. Το σημαντικό είναι να κάνεις μία και μόνο σύγκριση: με τον ίδιο σου τον εαυτό! Θα πρέπει να συγκρίνεις την πρόοδο σου σε σχέση με το που βρισκόσουν προηγουμένως και που έφτασες σήμερα.
Να ζητάς και να δέχεσαι βοήθεια όταν χρειάζεσαι και να βάζεις όρια
Ένα σημάδι αγάπης προς τον εαυτό σου είναι όταν παραδέχεσαι ότι κι εσύ χρειάζεσαι αγάπη, βοήθεια και φροντίδα από τους δικούς σου. Έτσι, αντί να τα φορτώνεσαι εσύ όλα και αντί να τρέχεις για να φροντίσεις και να ικανοποιήσεις τις ανάγκες των άλλων, α πρέπει να μάθεις να δηλώνεις τι είναι αυτό που χρειάζεσαι εσύ από τους άλλους. Και όχι μόνο αυτό, αλλά θα πρέπει να μάθεις να παίρνεις αυτό που σου προσφέρουν, είτε ένα κομπλιμέντο, είτε έναν καλό λόγο, είτε μία χείρα βοηθείας, με αξιοπρέπεια και την αίσθηση ότι το αξίζεις.
Να συγχωρείς τον εαυτό σου
Όταν αγαπάς τον εαυτό σου ξέρεις κιόλα να τον συγχωρείς. Αναγνωρίζεις τα λάθη σου, μαθαίνεις κάτι από αυτά, προσπαθείς να μην τα επαναλάβεις και να τα διορθώσεις, αλλά δεν κολλάς σε αυτά. Σταματάς να τιμωρείς τον εαυτό σου συνέχεια για τα λάθη σου ή τα ελαττώματά σου. Συγχωρείς τον εαυτό σου και συνεχίζεις τον δρόμο της αυτοβελτίωσης και της προσωπικής ανάπτυξής σου.
Να έχεις καλοσύνη για τον εαυτό σου
Για να αγαπάς τον εαυτό σου θα πρέπει να είσαι καλή με τον εαυτό σου. Έτσι απλά! Χρειάζεται να βλέπεις και να εκτιμάς τα θετικά σου στοιχεία, να τα αξιοποιείς, να δημιουργείς και να αδράττεις τις ευκαιρίες που σου παρουσιάζονται. Καλοσύνη προς τον εαυτό σου είναι να τον φροντίζεις, να επενδύεις σε εσένα και να ξεκινάς από ένα σημείο αυτοσεβασμού και αίσθηση της προσωπικής σου αξίας κάθε φορά. Όταν είσαι καλή με τον εαυτό σου δίνεις ένα μήνυμα και στους γύρω σου πώς θέλεις να σου φέρονται και αυτοί.
της Δρ Λίζας Βάρβογλη
Ψυχολόγος – Συγγραφέας
www.varvogli.gr
