Κατά την διάρκεια της ημέρας και εξαιτίας πολλών παραγόντων, όπως η κούραση και η έλλειψη χρόνου, αναφερόμαστε στις συμπεριφορές των παιδιών σα να είναι η ιδιότητα τους ή αλλιώς το χαρακτηριστικό της προσωπικότητας τους.. Με απλά λόγια, βάζουμε μια “ταμπέλα”.
Μερικές ταμπέλες είναι οι εξής:
Το παιδί μου είναι ζωηρό, είναι γκρινιάρης, είναι ευαίσθητο, είναι ανυπόμονο, είναι τέλειο, είναι κοινωνικό, είναι γρήγορο, είναι ήσυχο, είναι νευρικό, είναι αργό, είναι πεισματάρικο κλπ.
Οι ταμπέλες είτε είναι θετικές είτε αρνητικές καταλήγουν να γίνονται ο τρόπος σκέψης τους και συμπεριφορά τους, ο δρόμος που θα ακολουθήσουν στη ζωή τους προσπαθώντας συνεχώς να επαληθεύσουν αυτή τους την ταυτότητα που τους προσδιορίσαμε.
Ο τρόπος που μιλάμε στα παιδιά μας γίνεται η εσωτερική τους φωνή, η οποία έχει τεράστια δύναμη και επίδραση πάνω τους. Η εσωτερική τους φωνή, αργότερα, θα γίνει οι πεποιθήσεις με τις οποίες θα μεγαλώσουν και υποσυνείδητα θα προσπαθήσουν να τις επαληθεύουν συνεχώς.
Ποιο είναι το αντίκτυπο μιας ταμπέλας;
Για παράδειγμα, εάν ένα παιδί είναι αναστατωμένο ή κουρασμένο και του δώσουμε την ταμπέλα ‘ο γκρινιάρης’ τότε θα την υιοθετήσει και θα προσπαθεί μέσα από τις πράξεις του να μας επαληθεύσει. Το ίδιο συμβαίνει εάν πούμε σε ένα παιδί ότι “είναι πεισματάρης” ή ότι “είναι ευαίσθητος”, τότε αυτομάτως εγκλωβίζεται σε αυτή του την ταυτότητα.
Σημασία έχει να μην χαρακτηρίζουμε το παιδί αλλά την συμπεριφορά του και το συναίσθημα που την πυροδότησε. Εάν το παιδί μας είναι αναστατωμένο ή δείχνει να παραπονιέται για απλά πράγματα τότε πριν του βάλουμε την ταμπέλα συζητάμε μαζί του για τους λόγους που τον οδήγησαν σε αυτή του την συμπεριφορά: “βλέπω ότι κάτι σε ανησυχεί ή σε προβληματίζει, θέλεις να το συζητήσουμε;” ή “κατανοώ τα συναισθήματα σου και λυπάμαι που νιώθεις έτσι, θέλεις να βρούμε έναν τρόπο να το λύσουμε;”
Διαλέγουμε πολύ προσεκτικά τις λέξεις μας όταν απευθυνόμαστε στα παιδιά μας, διότι μέσα από αυτές είτε θα πάρουν θάρρος είτε θα κλειστούν μέσα σε μια πεποίθηση. Ο τρόπος με τον οποίο βλέπουμε την προσωπικότητα τους γίνεται και ο τρόπος με τον οποίο λειτουργούν. Για παράδειγμα, εάν το παιδί μας δυσκολεύεται με μια δραστηριότητα και εμείς του πούμε μέσω μιας ταμπέλας ‘πάντα τα παρατάς’ , τότε το μόνο σίγουρο είναι ότι θα συνεχίσει με αυτόν τον τρόπο.
Το πρόβλημα ή η κατάσταση που δημιούργησε μια συμπεριφορά δεν θα λυθεί εάν απλά δώσουμε μια ταμπέλα. Ένα παιδί που κλαίει ή θυμώνει για ασήμαντο λόγο πολλές φορές, η αιτία για αυτό το ξέσπασμα είναι διαφορετική από την αφορμή που το προκάλεσε. Μπορεί να οφείλεται σε ζήλια, σε έλλειψη προσοχής από τη μαμά, φόβο ή κάτι άλλο που δεν μπορεί να το προσδιορίσει. Μια ταμπέλα το μόνο που θα πετύχαινε είναι να διατηρήσει την αιτία χωρίς να επιλυθεί. Η συζήτηση και η παρατήρηση είναι ο καλύτερος τρόπος για να κατανοήσουμε τις συμπεριφορές .
Σεβόμαστε την προσωπικότητα του παιδιού μας, ακούμε τις ανάγκες του και συζητάμε μαζί του συνεχώς για ότι το απασχολεί.
Της Αγγελικής Β, νηπιαγωγός.
“Είμαι η Αγγελική, μαμά δυο υπέροχων παιδιών, είμαι νηπιαγωγός και μένω μόνιμα στο εξωτερικό. Μότο μου στο σπίτι με τα παιδιά είναι… παίξτε, λερωθείτε, πειραματιστείτε, πείτε τραγούδια και χαμογελάστε! Τις κατασκευές μας και τα κείμενά μου θα τα βρείτε στον λογαριασμό μου στο Instagram paidiki_matia“.