Η παιδαγωγική της Montessori στην καθημερινότητα!
Στην παιδαγωγική μέθοδο της Μαρίας Μοντεσσόρι, σκοπός της εκπαίδευσης δεν είναι να μεταδώσουμε στο παιδί έτοιμες γνώσεις αλλά να το ενθαρρύνουμε να καλλιεργήσει την επιθυμία του για μάθηση.
Η Μαρία Μοντεσσόρι χαρακτηριστικά έχει αναφέρει ότι ως γονείς έχουμε την καλή πρόθεση να διευκολύνουμε το παιδί μας και να το βοηθάμε να φέρνει σε πέρας την καθημερινότητά του. Πολλές φορές όμως, στην προσπάθειά μας αυτή, το υποκαθιστούμε και αναλαμβάνουμε εμείς τις υποχρεώσεις του. Η υποκατάσταση αυτή, αντί να βοηθάει το παιδί, γίνεται εμπόδιο στην ανάπτυξή του. Πρέπει να εμπιστευτούμε το παιδί και τις ικανότητές του και να του επιτρέψουμε να ενεργεί και να δρα ελεύθερα, με δική του πρωτοβουλία, μέσα σ’ ένα δομημένο περιβάλλον που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες του.
Η Μαρία Μοντεσσόρι, γιατρός, οραματίστρια του προηγούμενου αιώνα, αφιέρωσε τη ζωή της στα παιδιά. Πρωτοπόρος για την εποχή της, απελευθερωμένη από προκαταλήψεις, αποκάλυψε στον κόσμο τη δυναμική των παιδιών, καθώς και τον τρόπο με τον οποίο αναπτύσσονται και μαθαίνουν. Η φιλοσοφία της ωστόσο δεν εφαρμόζεται αποκλειστικά στα σχολεία, κάθε άλλο μάλιστα!
Στο σπίτι, η παιδαγωγική Μοντεσσόρι βασίζεται στις ίδιες αρχές: ανάπτυξη της αυτονομίας του παιδιού, εμπιστοσύνη στις δυνατότητές του, καλλιέργεια της δημιουργικότητας του. Βασική προϋπόθεση είναι η δημιουργία ενός ενθαρρυντικού περιβάλλοντος κατάλληλα οργανωμένου για τις ανάγκες του παιδιού, πλούσιο σε ερεθίσματα και υλικά, με απόλυτο σεβασμό στην προσωπικότητά του.
Τα βιβλία αποτελούν το καλύτερο στήριγμα για να ανταλλάξουμε ελεύθερα τις εμπειρίες μας, να υιοθετήσουμε μια κοινή σκέψη, να μεγαλώσουμε μαζί, αλλά και να απομακρυνθούμε από κάποιες καταστάσεις. Τα τέσσερα αυτά βιβλία των Εκδόσεων Κεντικελένης έχουν ως στόχο αφενός να απεικονίσουν σκηνές της καθημερινότητας μαζί με τα παιδιά, αφετέρου να αναδείξουν τους τρόπους με τους οποίους μπορούμε να τα παροτρύνουμε να αναπτυχθούν, με τη βοήθεια πολύ απλών καθημερινών δραστηριοτήτων.
Μέσα από αυτές τις μικρές ιστορίες που μπορούν να διαβάσουν και μόνα τους τα παιδιά, θα ανακαλύψουν οικείες εικόνες και καταστάσεις με την δική τους καθημερινότητα και πολλοί γονείς θα μπορέσουν να βρουν τις αφορμές για να παρακινήσουν τα παιδιά τους να γίνουν περισσότερο αυτόνομα και να μάθουν μέσα από τις εμπειρίες τους.
Μαθαίνω να συζητώ όπως ο Νικόλας και η Χλόη
Οφείλουμε, λοιπόν, να ενθαρρύνουμε το παιδί να παρατηρεί το περιβάλλον του, να πειραματίζεται με τις δυνατότητές του και έτσι αβίαστα να μαθαίνει. Είναι σημαντικό για την ανάπτυξη της προσωπικότητάς του να επικοινωνεί με ομήλικους και ενήλικες.
Η συζήτηση και η ανταλλαγή απόψεων θα το βοηθήσουν να αποκτήσει επίγνωση του εαυτού του και των άλλων: μια αντιπαράθεση είναι συχνά μια παρεξήγηση που είναι εύκολο να λυθεί όταν γνωρίζουμε να συζητάμε, να ακούμε και να σεβόμαστε ο ένας τον άλλον.
Υπάρχει τίποτα καλύτερο για να μεγαλώσει ένα παιδί;
Το βιβλίο αυτό παρουσιάζει μια ιστορία οικεία σε όλους μας και στόχος του είναι το παιδί να γίνει αυτόνομο και ασφαλές στο περιβάλλον που
αναπτύσσεται.
Οι γονείς προσεγγίζοντας με αγάπη τα παιδιά τους θα τα προσκαλέσουν να μάθουν από τις εμπειρίες τους και, έτσι, να μεγαλώσουν!
Μαθαίνω να τακτοποιώ όπως ο Νικόλας και η Χλόη
Τακτοποιώ σημαίνει διαλέγω, ταξινομώ (κατά χρώμα, μέγεθος, σχήμα, ή ανάλογα με τη χρησιμότητα των αντικειμένων ή, απλά, ανάλογα με τις προτιμήσεις του παιδιού)· η τακτοποίηση, λοιπόν, αφορά τη δόμηση της σκέψης του μικρού παιδιού.
Υπάρχει τίποτα καλύτερο για να μεγαλώσει ένα παιδί;
Οι γονείς προσεγγίζοντας με αγάπη τα παιδιά τους θα τα προσκαλέσουν να μάθουν από τις εμπειρίες τους και, έτσι, να μεγαλώσουν!
Μπορώ να ζώ στη φύση όπως ο Νικόλας και η Χλόη
Οφείλουμε να ενθαρρύνουμε το παιδί να παρατηρεί το περιβάλλον του, να βγαίνει έξω στη φύση και εξασκείται στην παρατήρηση: κοιτάζει με τον μεγεθυντικό φακό μια μέλισσα που μαζεύει τη γύρη, απολαμβάνει ώριμες φράουλες, συμμετέχει στην προετοιμασία ενός γλυκού, οργανώνει ένα πικ-νικ… Ο Νικόλας και η Χλόη αποκτούν εμπειρίες και μαθαίνουν τόσα πολλά!
Μπορώ να τα κάνω όλα μόνος μου όπως ο Νικόλας και η Χλόη
Κομβικό σημείο για την ανάπτυξη ενός παιδιού είναι να μάθει να τα κάνει όλα μόνο του (να ντύνεται, να πλένεται, να σερβίρει ένα μπολ με γάλα, να φτιάχνει ένα γλυκό, κλπ.), όσες φορές και αν χρειαστεί να δοκιμάσει, όσα λάθη και αν κάνει, όσο δύσκολο και αν μας φαίνεται…
Η Μαρία Μοντεσσόρι είναι μία από τους ελάχιστους παιδαγωγούς που έφεραν πραγματικά την επανάσταση στον τρόπο που σκεφτόμαστε για το μεγάλωμα των παιδιών μας κατά τον 20ο αιώνα. Οι σύντομες αλλά αξιομνημόνευτες συμβουλές της προς τους γονείς καταφέρνουν με άμεσο τρόπο να μας χαρίσουν τη σοφία και την πείρα της μεγάλης δασκάλας.
Παρακάτω θα βρείτε μερικές από τις σπουδαιότερες συμβουλές της και αν προσπαθούσαμε να τις διαβάζουμε τουλάχιστον μία φορά τον χρόνο, ώστε να μην τις ξεχάσουμε ποτέ, θα γινόμαστε ολοένα και καλύτεροι γονείς και θα αναπτύξουμε και την δική μας ενσυναίσθηση, όχι μόνο των παιδιών.
- Τα παιδιά μαθαίνουν από το περιβάλλον τους.
- Όταν ένα παιδί δέχεται συχνά κριτική, μαθαίνει να κατακρίνει τους άλλους.
- Όταν ένα παιδί επαινείται συχνά, μαθαίνει να εκτιμά τους άλλους.
- Όταν ένα παιδί αντιμετωπίζεται εχθρικά, θα μάθει να τσακώνεται.
- Αν είστε ειλικρινείς με το παιδί σας, θα μάθει τη σημασία της ευθύτητας.
- Αν κοροϊδεύετε συχνά το παιδί σας, θα γίνει ντροπαλό.
- Όταν ένα παιδί νιώθει ασφαλές, μαθαίνει να εμπιστεύεται τους ανθρώπους.
- Αν κάνετε συχνά το παιδί σας να νιώθει ντροπή, θα μάθει να νιώθει πάντα ενοχές.
- Αν σε ένα παιδί δίνεται συχνά ενθάρρυνση, θα μάθει να έχει υψηλή αυτοπεποίθηση.
- Αν είμαστε δεκτικοί με ένα παιδί, θα μάθει να έχει υπομονή.
- Αν είμαστε υποστηρικτικοί με το παιδί, θα είναι σίγουρο για τον εαυτό του.
- Αν ένα παιδί ζει σε ένα περιβάλλον φιλίας και νιώθει ότι οι άλλοι το χρειάζονται, θα μάθει πώς να βρίσκει την αγάπη.
- Ποτέ μη μιλάτε άσχημα για ένα παιδί, είτε σας ακούει είτε όχι.
- Επικεντρωθείτε στο να θρέφετε το καλό που υπάρχει μέσα σε κάθε παιδί. Με αυτόν τον τρόπο δεν θα υπάρχει χώρος για το κακό.
- Πάντα να το ακούτε και πάντα να απαντάτε στις ερωτήσεις του παιδιού ή σε αυτά που σας ζητά, όταν έρχεται σε εσάς.
- Να σέβεστε το παιδί, ακόμα κι όταν κάνει ένα λάθος. Έτσι θα μπορέσει πιο γρήγορα να το διορθώσει.
- Πάντα να είστε έτοιμοι να βοηθήσετε ένα παιδί που σας το ζητά, και να κάνετε στην άκρη όταν έχει βρει ό,τι χρειάζεται.
- Να βοηθάτε ένα παιδί να αποκτά ικανότητες από μικρό. Αυτό μπορεί να γίνει μόνο αν εξασφαλίσετε ότι ο κόσμος που το περιβάλλει είναι γεμάτος με τρυφερότητα, ειρήνη και αγάπη.
- Πάντα να δείχνετε τους καλούς σας τρόπους στο παιδί. Δείξτε του πώς να γίνει όσο καλύτερο γίνεται.,
Αναζητήστε τα σ’ όλα τα βιβλιοπωλεία και στο www.kentikelenis.com.
