Παιδί και ατομική ανάπτυξη
Ας δούμε μερικές συμπεριφορές παιδιών και ας ψάξουμε τις πιθανές αιτίες κ λύσεις: (μέρος παρουσίασης με θέμα “Κώδικες συμπεριφοράς παιδιών” “Μετάβαση από το νηπιαγωγείο στο Δημοτικό”.
Το αγχωμένο παιδί
Εποικοδομητικό άγχος: είδος εγρήγορσης
Παθολογικό άγχος: αγχώδης νεύρωση
- Σωματικά συμπτώματα: ταχυπαλμία, εφίδρωση, διατροφικές διαταραχές κτλ
- Ψυχικά συμπτώματα: αδρανοποίηση νοητικών λειτουργιών (προβλήματα στη μελέτη του), συναισθηματικές διαταραχές (θυμός, ειρωνεία, μελαγχολία, απομόνωση), αϋπνία/υπνηλία, διαταραχή ρυθμού και οργάνωσης της ζωής του κτλ
Πιθανά αίτια
- Ανασφάλεια
- Ανταγωνισμός-επιδίωξη υπεροχής
- Ατελής ουσιαστική προετοιμασία
- Υπέρμετρη ανησυχία-λανθασμένη ψυχική προετοιμασία
Τι μπορεί να γίνει;
- Ενίσχυση αυτοεκτίμησης παιδιού
- Πρόσκληση σε διάλογο
- Προτροπή για προγραμματισμό
- Συνειδητοποίηση της κατάστασης
- Πρόληψη-περιορισμός αγχογόνων καταστάσεων
- Χρήση χιούμορ
- Προσοχή στη δική μας στάση
- Σκόπιμη «συμφιλίωση» με την αποτυχία
Το «νευρικό» – ανήσυχο παιδί
- Συνεχής κίνηση ποδιών, χεριών
- Τρέχουν άσκοπα εδώ κι εκεί
- Μετακινούν ή καταστρέφουν αναίτια αντικείμενα
Πιθανά αίτια:
- Οργανικές διαταραχές ή βλάβες
- Συνθήκες διαπαιδαγώγησης
- Διαφορετική διαπαιδαγώγηση στα δυο φύλα
- Υπερβολικές αξιώσεις
- «νευρικοί» εκπαιδευτικοί
- Συγκρούσεις γονέων
- Εσφαλμένες παρεμβάσεις και παρεμπόδιση
- Αρνητικές συνθήκες εργασίας
- Πληθώρα ερεθισμάτων(γλωσσικές διαταραχές)
Τι μπορεί να γίνει;
- Οργανικές-ιατρικές εξετάσεις
- Βελτίωση όρων διαβίωσης
- Ελευθερία κινήσεων και άσκηση
- Ηρεμία άμεσου περιβάλλοντος
- Επικοινωνία και συνεργασία οικογένειας-σχολείου
- Συνετές προσδοκίες
- Δυνατότητα προσωπικής ζωής
- Περιορισμός αρνητικών ερεθισμάτων
Το υπερκινητικό παιδί
- Απροσεξία
- Παρορμητικότητα
- Υπερδραστηριότητα
Πιθανά αίτια:
- Έλλειψη επαρκούς χώρου για παιχνίδι, εκτόνωση
- Συνεχείς επεμβάσεις γονέων στο ρυθμό ζωής και παιχνιδιού του παιδιού
- Υπερβολικές απαιτήσεις-φιλοδοξίες γονέων/σχολείου
- Αρνητική συναισθηματική κατάσταση παιδιού
- Απορριπτική στάση γονέων
- Ασυμφωνίες και συγκρούσεις ανάμεσα στους γονείς
- Διάσπαση-παρέλκυση ενδιαφέροντος του παιδιού
- Γενική ανωριμότητα
Τι μπορεί να γίνει;
- Φροντίδα για εσωτερική ισορροπία παιδιού
- Αποκατάσταση στάσεων συνέπειας και σαφήνειας στη συμπεριφορά μας απέναντι στο παιδί
- Άμεση δράση απέναντι στα προβλήματα
- Αποφυγή υπερβολικών απαιτήσεων
- Παρακίνηση ανεξάρτητης ατομικής εργασίας
- Παρακίνηση του παιδιού για προγραμματισμό χρόνου ανάμεσα σε παιχνίδι-εργασία
- Σημασία του διαλείμματος
- Σημασία δημιουργίας ενδιαφερόντων
- Σημασία επιλογής εκπομπών τηλεόρασης
Το παιδί με προβλήματα ύπνου
- Ανήσυχο παιδί, δεν μπορεί να κοιμηθεί
- Πηγαινοέρχεται βρίσκοντας αφορμές στους γονείς
- Συχνά εκδηλώνεται ως νυχτερινός τρόμος (pavornocturnes) με συνοδεία κραυγών.
Πιθανά αίτια:
- Διαμάχες-φιλονικίες στο άμεσο περιβάλλον
- Ελλιπές ή φτωχό σε παιχνίδι περιβάλλον
- Έλλειψη επιμονής σε εφαρμογή προγράμματος
- Προσκόλληση στους γονείς ή και σε έναν από τους δύο
Τι μπορεί να γίνει;
- Εφαρμογή προγράμματος
- Αυτονόητη η αποδοχή
- Παιχνίδι και ελευθερία κινήσεων
- Διάθεση χρόνου
- Αρμονικό περιβάλλον
- Διαφοροποιημένη στάση σε διαφοροποιημένες ανάγκες
- Αποφυγή απειλών και τιμωριών
- Αποφυγή αναβολής ώρας ύπνου
- Ένα δικό του κρεβάτι/δωμάτιο
Βιβλιογραφία:
«Εξελικτική ψυχολογία» Ιωάννου Ν.Παρασκευόπουλου Τόμος 2
«Τι κάνω όταν το παιδί….» Dr. Νίκος Παπαδόπουλος
«Πολλαπλή νοημοσύνη» Ελένη Γαρυφαλάκη
«Οδηγός ΔΕΠΥ για εκπαιδευτικούς»
«Ψυχολογία» Νίκος Παπαδόπουλος
«Raising resilient children fostering strength, hope and optimism in your child» Brooks R., Goldstein S
της Ηλιάνας Σειτανίδου
Καθηγήτρια Αγγλικών (ΜΑ) με εξειδίκευση στις Μαθησιακές Δυσκολίες
Σχολική Ψυχολόγος