Με τον όρο “σπασμοί” αναφερόμαστε στις ακούσιες συσπάσεις μυών του σώματος, οι οποίες συνοδεύονται συνήθως από διαταραχή ή και απώλεια της συνείδησης. Στα παιδιά δεν είναι σπάνια η εμφάνιση σπασμών ως αποτέλεσμα κάποιου εκλυτικού παράγοντα και ο συχνότερος από αυτούς τους παράγοντες είναι ο πυρετός. Οι σπασμοί που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια του πυρετού ονομάζονται πυρετικοί σπασμοί.
Οι πυρετικοί σπασμοί είναι ο συχνότερος τύπος σπασμών στα παιδιά. Υπολογίζεται ότι 2 έως 5 στα 100 παιδιά θα εμφανίσουν πυρετικούς σπασμούς μέχρι την ηλικία των 6 χρόνων.
Οι πυρετικοί σπασμοί χωρίζονται σε:
- Απλούς, οι οποίοι είναι γενικευμένοι (δηλαδή το παιδί χάνει πλήρως τις αισθήσεις τους και συμμετέχει όλο του το σώμα), σύντομοι (διάρκεια < 15 λεπτά), συμβαίνουν στο πρώτο εικοσιτετράωρο του πυρετού και δεν επαναλαμβάνονται κατά τη διάρκεια της ίδιας ίωσης.
- Σύνθετους, οι οποίοι είναι εστιακοί (δηλαδή συμμετέχει μόνο η μία πλευρά του σώματος) ή παρατεταμένοι ή συμβαίνουν μετά το πρώτο εικοσιτετράωρο του πυρετού ή επαναλαμβάνονται κατά τη διάρκεια της ίδιας ίωσης.
Σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση πυρετικών σπασμών παίζει και η κληρονομική προδιάθεση. Αν ένα παιδί εμφανίσει πυρετικούς σπασμούς, η πιθανότητα να εμφανίσει και το αδελφάκι του είναι 10% και η πιθανότητα αυτή αυξάνει στο 50% εάν ένας από τους δύο γονείς είχε πυρετικούς σπασμούς όταν ήταν παιδί.
Συμβαίνουν συνήθως στο πρώτο εικοσιτετράωρο του πυρετού και δε συνδυάζονται απαραίτητα με πολύ υψηλό πυρετό. Πολλές φορές μάλιστα συμβαίνουν κατά την ξαφνική άνοδο του πυρετού και μάλιστα πριν ακόμα οι γονείς συνειδητοποιήσουν ότι το παιδί τους έχει πυρετό. Θεωρείται μια καλοήθης κατάσταση της παιδικής ηλικίας που οφείλεται στην ανωριμότητα του παιδικού εγκέφαλου σε ορισμένα παιδιά, να προσαρμοστούν στις μεταβολές της θερμοκρασίας που συμβαίνουν λόγω του πυρετού.
Αυτό βέβαια, το λέει κάνεις με σιγουριά, εφ’ όσον έχει αποκλείσει άλλες παθολογικές αίτιες που προκαλούν σπασμούς με πυρετό, και τέτοιες είναι οι λοιμώξεις του κεντρικού νευρικού συστήματοςδηλαδή, η μηνιγγίτιδα και η εγκεφαλίτιδα. Γι’ αυτό και επιβάλλεται στο πρώτο επεισόδιο σπασμών, το παιδί να νοσηλεύεται, για να διερευνηθεί η αιτία και να εκπαιδευτούν οι γονείς στην αντιμετώπιση πιθανού μελλοντικού επεισοδίου.
Το πρώτο επεισόδιο πυρετικών σπασμών, είναι μια ιδιαίτερα “σοκαριστική” εμπειρία για τους γονείς ή τους παρόντες στο επεισόδιο. Γι’ αυτό κρίνεται σκόπιμο εκεί ειδικά που υπάρχει οικογενειακό ιστορικό, να έχουν ενημερωθεί οι γονείς για το πιθανό ενδεχόμενο να εκδηλώσει το παιδί τους τέτοιο επεισόδιο. Στην περίπτωση αυτή είναι καλό να γνωρίζει το περιβάλλον του παιδιού τι να κάνει.
Συγκεκριμένα:
- Τοποθετούμε το παιδί στο πάτωμα, μακριά από αιχμηρά ή σκληρά αντικείμενα ή το βάζουμε να κάτσει σε καθιστή θέση.
- Στρίβουμε το κεφάλι του στο πλάι για να μην πνιγεί σε περίπτωση που κάνει εμετό.
- Κίνδυνος να καταπιεί τη γλώσσα του δεν υπάρχει. Απαγορεύεται να βάζουμε το δάχτυλο ή άλλα αντικείμενα στο στόμα του παιδιού γιατί αυτό προκαλεί τραυματισμούς.
- Καλούμε ασθενοφόρο ή μεταφέρουμε άμεσα το παιδί στο νοσοκομείο ιδιαίτερα εάν πρόκειται για το πρώτο επεισόδιο.
Μετά το πρώτο επεισόδιο πυρετικών σπασμών, δίνονται οδηγίες στους γονείς να είναι πιο “εύκολοι” στο να χορηγούν στο παιδί τους αντιπυρετικά φάρμακα κατά τη διάρκεια ιώσεων. Αναφέρθηκε παρόλαυτα ότι αυτό δεν προλαμβάνει απαραίτητα τους πυρετικούς σπασμούς, καθώς αυτοί συχνά είναι η πρώτη ένδειξη ότι το παιδί είναι άρρωστο, πριν δηλαδή συνειδητοποιήσουν τον πυρετό!
Κατά την έξοδο από το νοσοκομείο είναι πιθανό να δοθεί στους γονείς ένα υπόθετο (Stesolid) ή έναφάρμακο που χρησιμοποιείται σαν υπογλώσσιο (Epistatus) το οποίο οι γονείς θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν σε περίπτωση επόμενου επεισοδίου.
Κυριαρχεί ένας μύθος, ή μάλλον φοβία στους γονείς ότι, οι πυρετικοί σπασμοί μπορεί να προμηνύουν την εμφάνιση επιληψίας στο μέλλον. Η αλήθεια είναι ότι, τα παιδιά με πυρετικούς σπασμούς δεν έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν αργότερα άλλα είδη σπασμών ή και επιληψία σε σχέση με τα άλλα παιδιά της ηλικίας τους.
Η πιθανότητα αυτή είναι λίγο μεγαλύτερη στις περιπτώσεις που οι πυρετικοί σπασμοί είναι σύνθετοι (επιλεγμένοι δηλαδή κατά τον τρόπο εκδήλωσης τους, την ένταση, τη διάρκεια ή την επαναληπτικότητα τους) ή υπάρχει οικογενειακό ιστορικό επιληψίας ή το παιδί έχει κάποιο άλλο νευρολογικό πρόβλημα.
Επίσης δεν πρέπει να συγχέουμε τους πυρετικούς σπασμούς με το ρίγος (αίσθηση του παιδιού ότι κρυώνει και τρέμει) το όποιο δεν συνοδεύεται από διαταραχή ή απώλεια συνείδησης!!
Επειδή μέχρι την ηλικία των 6 ετών είναι πιθανό το παιδί να επαναλάβει επεισόδιο πυρετικών σπασμών (στην πλειονότητα των περιπτώσεων συμβαίνει σε παιδιά ηλικίας 9-20 μηνών), καλό είναι να είναι ενημερωμένο και εκπαιδευμένο και το περιβάλλον, εκτός των γονιών, που φροντίζει το παιδί(γιαγιά, νταντά) καθώς και ο βρεφονηπιακός σταθμός που φιλοξενεί το παιδί.
Και πάνω απ’ όλα θυμόμαστε ότι είναι μια κατάσταση που όσο τρομακτική και αν μοιάζει όταν συμβαίνει ,έχει άριστη πρόγνωση για το μέλλον!
Ψυχραιμία, ενημέρωση και εκπαίδευση πάντα μέσα από ιατρική παρακολούθηση είναι τα μόνα που χρειάζονται!
Το άρθρο παραχωρήθηκε στο blog Working MOMS με την έγκριση της παιδιάτρου Dr. Αννα Παρδάλη.
Άννα Παρδάλη – www.annapardali.gr
Πηγή πρώτης δημοσίευσης: www.we24.gr
