Στο νηπιαγωγείο βλέπουμε ένα παιδί που δε μπορεί να κάθεται στην καρέκλα του και να προσέχει τη δασκάλα, που δεν εντάσσεται σε οργανωμένο παιχνίδι εύκολα και που διαταράζει τη ροή της τάξης. Το πρόβλημα εμφανίζεται ακόμα πιο έντονο στο δημοτικό σχολείο, όπου απαιτείται από το παιδί να είναι ήσυχο και συγκεντρωμένο και να γράφει τα μαθήματα στο σπίτι.
Μπορεί μερικές φορές να συγκεντρώνεται πολύ σε κάποιο ενδιαφέρον και να είναι δύσκολο να στραφεί σε κάτι άλλο.
Επιπλέον συμβαίνει συχνά, το παιδί να κινείται αδέξια όπως: χτυπάει σε ανοιχτές πόρτες, πέφτει από δέντρα, σκοντάφτει, είναι θορυβώδες στις κινήσεις του. Μπορεί να δυσκολεύεται στη λεπτή κίνηση: να κάνει άσχημα γράμματα, ή να δυσκολεύεται να ζωγραφίζει.
Μία τέτοια εικόνα αντικατροπτίζει ένα παιδί με Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής – Υπερκινητικότητα (ΔΕΠ- Υ).
Το βασικό χαρακτηριστικό της ΔΕΠ-Υ είναι η απροσεξία και η υπερκινητικότητα/παρορμητικότητα.
Συμπτώματα:
Για να μπει η διάγνωση θα πρέπει κάποια από τα συμπτώματα να έχουν εμφανιστεί πριν την ηλικία των 7 ετών και οι δυσκολίες που προκύπτουν από τη διαταραχή να είναι εμφανείς σε δύο τουλάχιστον περιβάλλοντα (π.χ. στο σπίτι και στο σχολείο).
Η κλινική εικόνα που δίνουν τα παραπάνω συμπτώματα ποικίλλει ανάλογα πάντα με την ηλικία του ατόμου. Συνήθως αυτά τα παιδιά:
- τρέχουν από τη μια μεριά του δωματίου στην άλλη,
- βγαίνουν από το σπίτι τρέχοντας χωρίς να ειδοποιήσουν τους γονείς τους,
- δεν κοιτούν αριστερά-δεξιά όταν περνούν τον δρόμο,
- σπάζουν και χάνουν τα παιγνίδια τους,
- ανεβαίνουν στα έπιπλα,
- δεν κάθονται σ’ ένα μέρος,
- κουνούν συνέχεια τα πόδια τους,
- πηδούν από τη μια ασχολία στην άλλη,
- δεν ακουνε τι λεει ο δασκαλος,
- ξεχνουν τα βιβλία τους και τα μολύβια τους,
- διακόπτουν και δεν περιμενουν τη σειρά τους
- γενικά εξαντλούν παντελώς τους γονείς τους.
Αιτιολογία
Δυστυχώς δεν μπορούμε να γνωρίζουμε τις ακριβείς αιτίες που προκαλούν την ΔΕΠ-Υ, όμως οι γενετικοί παράγοντες φαίνεται να παίζουν μεγάλο ρόλο. Η ΔΕΠ-Υ είναι κυρίως οικογενής νόσος. Εάν υπάρχουν άλλα οικογενειακά προβλήματα, δεν είναι ξεκάθαρο αν αυτά συνεισφέρουν στην ΔΕΠ-Υ ή αν η οικογένεια αντιμετωπίζει αυτά τα προβλήματα επειδή είναι δύσκολο να συμβιώνεις με παιδιά με ΔΕΠ-Υ.
Πρακτικές συμβουλές για γονείς και δασκάλους:
Είναι σημαντικό το σπιτικό περιβάλλον του παιδιού με διαταραχή ελλειμματικής προσοχής υπερκινητικότητας να αποκτά μια σταθερή, ήρεμη μορφή.
- Το παιδί να έχει μια γωνιά στο σπίτι όπου μπορεί να βρίσκεται χωρίς να το ενοχλήσουν.
- Τα πράγματα (παιχνίδια, ρούχα, πιάτα, κλπ) να έχουν σταθερή θέση στο σπίτι.
- Να προσφέρουμε αρκετές δραστηριότητες έξω από το σπίτι.
- Να ελέγξουμε την κατάσταση όχι για να είμαστε ο κυρίαρχος αλλά για να καθοδηγήσουμε.
- Να ενημερώνουμε το παιδί εκ των προτέρων για το τι θα κάνει ή να του λέμε πότε είναι η σειρά του.
- Να χρησιμοποιούμε απλές, ξεκάθαρες και άμεσες οδηγίες. Μόνο μία οδηγία κάθε φορά.
- Να χρησιμοποιούμε επιβραβεύσεις για την καλή συμπεριφορά.
- Να έχουμε ένα δομημένο ημερήσιο πρόγραμμα.
- Να βοηθάμε το παιδί να μάθει σε μικρά κομμάτια, με συχνά διαλείμματα.
- Να ενισχύουμε τις δυνάμεις του και να βασιζόμαστε σ’ αυτές. Να κάνουμε στο παιδί ξανά κατανοητό το γιατί είμαστε ευχαριστημένοι, μην υποθέτουμε ότι ξέρει. Αν μη τι άλλο τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση.
Λογοθεραπεύτρια
Κέντρο Παιδιού Εφήβου Οικογένειας Βούλας
τηλ. 213-0367239, 6944 207307
