Τα παιδιά μας φεύγουν από το προστατευμένο οικογενειακό περιβάλλον και ξεκινούν τη δική τους κοινωνικοποίηση στο ευρύτερο κοινωνικό πλαίσιο, όπως είναι το σχολείο, οι παρέες, η παιδική χαρά, οι εξωσχολικές τους δραστηριότητες κλπ. Μέσα από την τριβή τους με άλλα άτομα, είτε συνομήλικα είτε όχι, καλούνται να διαχειριστούν διάφορες καταστάσεις, να επιλύσουν προβλήματα και ίσως να χρειαστεί να υπερασπιστούν τον εαυτό τους και να βρουν το θετικό κρυμμένο μήνυμα του γεγονότος.
Ποια είναι η δική μας αντίδραση όταν το παιδί μας μάς ενημερώνει για την άσχημη μέρα που πέρασε;
Καταρχάς, χρειάζεται να προσέξουμε τον τόνο της φωνής μας καθώς μπορεί να νιώσουμε την ανάγκη να υπερασπιστούμε το παιδί μας ακόμη και όταν έχει άδικο ή μπορεί να αδιαφορήσουμε για αυτά που λέει και απλά να κουνήσουμε το κεφάλι χωρίς να δίνουμε σημασία σε «παιδιάστικα» γεγονότα ή μπορεί να ψάχνουμε συνεχώς το λάθος στην συμπεριφορά του, τονίζοντας χαρακτηριστικά που ίσως και εμάς μας ενοχλούν.
Το παιδί μέσα από τον τόνο της φωνής μας νιώθει την κατάληξη της συζήτησης μαζί μας και αυτό που πραγματικά έχει ανάγκη είναι να παραθέσει τα γεγονότα, να ανακαλύψει τα συναισθήματά του και τελικά να βρει μια λύση. Σε εμάς έρχεται για να το βοηθήσουμε και να του σταθούμε, να του δείξουμε τον δρόμο που χρειάζεται να ακολουθήσει, τα λάθη για τα οποία ευθύνεται, την αντίδραση που είχε και φυσικά να βρούμε μαζί μια αισιόδοξη σκοπιά.
Οπότε, ακούω τι έχει να μου πει, δεν βγάζω συμπεράσματα, δεν αναλύω τις καταστάσεις, δεν αντιδρώ υπερβολικά, δεν κρίνω, ούτε υποβαθμίζω το γεγονός.
Τι γίνεται στην πράξη;
- Το παιδί μας επιστρέφει στο σπίτι και αρχίζει να αφηγείται την «απαίσια» μέρα του.
- Καθόμαστε στο ύψος του, το κοιτάμε στα μάτια χωρίς τριγύρω αντιπερισπασμούς (όπως κινητό, φαγητό κ.λ.π.), ακούμε με προσοχή κάθε του λέξη χωρίς να εκφράζουμε κάποιο συναίσθημα.
- Δίνουμε σημασία και αξία στην αφήγησή του και γινόμαστε ο καλύτερος ακροατής.
- Αφουγκραζόμαστε τα συναισθήματά του και την αγωνία του, προσπαθώντας να το βοηθήσουμε να τα κατανοήσει και να τα αναγνωρίσει.
Ο τρόπος αντίδρασης είναι απλός και φιλικός.
«Είχες μια δύσκολη μέρα, λυπάμαι γι’ αυτό, είμαι εδώ για να σε ακούσω».
«…σε έκανε να νιώσεις θυμό/απογοήτευση/ στεναχώρια. Το καταλαβαίνω».
«Τώρα που το ξανά σκέφτεσαι το γεγονός τι θα έκανες για αυτό;».
«Σίγουρα ήταν μια δυσάρεστη εμπειρία και έμαθες κάτι από αυτήν…».
Τα παιδιά δυσκολεύονται να αναγνωρίσουν τα συναισθήματά τους και πολλές φορές δεν τα γνωρίζουν. Ο δικός μας ρόλος χρειάζεται να είναι ακριβώς αυτός, του καθοδηγητή. Χρειάζεται να βοηθάμε στην κατανόησή τους ώστε να μπορέσουν να βρουν τους κατάλληλους τρόπους διαχείρισης κρίσεων και να αντιμετωπίσουν δύσκολες καταστάσεις. Αρχικά αυτό θα γίνεται με τη δική μας βοήθεια, όμως σιγά σιγά τα παιδιά θα αποκτήσουν όλους εκείνους τους μηχανισμούς που χρειάζονται για να καταφέρνουν μόνα τους τον διαχειρισμό δύσκολων και αγχωτικών καταστάσεων.
Της Αγγελικής Β, νηπιαγωγός.
Είμαι η Αγγελική, μαμά δυο υπέροχων παιδιών, είμαι νηπιαγωγός και μένω μόνιμα στο εξωτερικό. Μότο μου στο σπίτι με τα παιδιά είναι….. παίξτε, λερωθείτε, πειραματιστείτε, πείτε τραγούδια και χαμογελάστε! Τις κατασκευές μας και τα κείμενά μου θα τα βρείτε στον λογαριασμό μου στο Instagram paidiki_matia.