Θερμοπληξία και μέτρα αντιμετώπισης στα παιδιά

Θερμοπληξία και μέτρα αντιμετώπισης στα παιδιά

Γράφει η παιδίατρος Άννα Παρδάλη.

Η θερμοπληξία, αποτελεί ιδιαίτερα επείγουσα κατάσταση. Στη χώρα μας,  που το κλίμα ευνοεί υψηλές θερμοκρασίες και ηλιοφάνεια είναι ακόμη πιο εύκολο να εκτεθεί ένα παιδί σε αυτό τον κίνδυνο, που είναι μεγαλύτερος για ένα βρέφος ή νήπιο. Ένα παιδί μπορεί να υποστεί θερμοπληξία μέσα σε ένα σταθμευμένο αυτοκίνητο αν κάποιος δεν  σκεφθεί απλά, να ανοίξει την πόρτα ή το παράθυρο…

Η θερμοπληξία, έχει θνησιμότητα περίπου 12% επί ενηλίκων.

Τα παιδιά συμμετέχουν σε ποσοστό 4% και τα περισσότερα από αυτά είναι μικρότερα των 4 ετών.  Μεγαλύτερα παιδιά και έφηβοι είναι και αυτά  σε κίνδυνο διότι ασκούν,  συνήθως, δραστηριότητα υπό συνθήκες υψηλής θερμοκρασίας και  υγρασίας.

Αυτό στα παιδιά συμβαίνει γιατί,  κατά τη θερμοπληξία, ο θερμορυθμιστικός  μηχανισμός σε σχέση με τους ενήλικες, δε λειτουργεί , είναι αδρανής. Αυτό  οφείλεται σε διάφορα αίτια όπως, η ανωριμότητα του παιδικού εγκέφαλου, το ότι τα παιδιά  έχουν μεγάλη επιφάνεια σώματος σε σχέση με το βάρος τους και συνεπώς προσλαμβάνουν περισσότερη θερμότητα με ακτινοβολία από το περιβάλλον καθώς και στο ότι  έχουν μικρότερη  εφίδρωση από τους ενήλικες. Τα παχύσαρκα παιδιά αντιμετωπίζουν  ακόμη δυσκολότερα την αυξημένη θερμοκρασία.   Αποτέλεσμα όλων των παραπάνω, είναι η ανεξέλεγκτη αύξηση της θερμοκρασίας. Όταν η θερμοκρασία παραμένει επί αρκετή ώρα άνω των 41οC, αρχίζει η καταστροφή εγκεφαλικών κυττάρων.

Το ίδιο ΔΕΝ συμβαίνει στον πυρετό,  γιατί ο εγκέφαλος  ελέγχει τον  θερμορυθμιστικό μηχανισμό, ο όποιος  δεν επιτρέπει συνήθως την άνοδο της θερμοκρασίας άνω των 41οC.

Στα πρώτα στάδια της  θερμοπληξίας, παρατηρείται η εξάντληση από παρατεταμένη θερμότητα που χαρακτηρίζεται από διαταραχές της πνευματικής λειτουργίας, νωθρότητα, υπνηλία  και μυϊκή αδυναμία.

Αν είναι βρέφος, αρχίζει να κλαίει ασταμάτητα, να γίνεται  κατακόκκινο, να ανεβάζει πυρετό πάνω από 39, να κάνει  συχνά διάρροιες.  Στο πολύ επικίνδυνο – για τη ζωή του – περιστατικό το μωρό γίνεται πολύ “ήρεμο”, καταβεβλημένο και αρνείται να φάει.

Τα μεγαλύτερα παιδιά εμφανίζουν παρόμοια συμπτώματα, διαμαρτύρονται για δυνατό πονοκέφαλο, εμφανίζουν σύγχυση. Πιθανόν να  παρουσιάζουν ζάλη, τάση για εμετό, μεγάλη εφίδρωση, ταχυκαρδία, γρήγορη αναπνοή, υπόταση, ωχρότητα .

Είναι προφανές πως πρέπει αμέσως να μεταφερθεί σε πλούσια σκιά, δροσερό περιβάλλον, να τυλιχθεί από την κορφή έως τα άκρα  με βρεγμένη πετσέτα και να μεταφερθεί σε νοσοκομείο το γρηγορότερο.

Πώς να προστατεύσετε τα παιδιά σας από τη θερμοπληξία – καύσωνα:

  • Να τους φοράτε ρούχα τα οποία να είναι ελαφρά, ανοιχτόχρωμα και άνετα. Τα ανοιχτόχρωμα ρούχα αντανακλούν πίσω μερική από την ηλιακή ακτινοβολία. Τα ρούχα να καλύπτουν όσο το δυνατό μεγαλύτερη επιφάνεια του σώματος.
  • Να τους φοράτε όταν βγαίνουν έξω από το σπίτι  καπέλο.
  • Δεν χρειάζεται να κυκλοφορούν άσκοπα έξω στον ήλιο ειδικά μεταξύ 11.00 πμ και 4.00 μμ. Να  παραμένουν όσο το δυνατό περισσότερο στο σπίτι και σε κλιματιζόμενους ή με ανεμιστήρες, χώρους. 
  • Χρησιμοποιείτε , αντηλιακή κρέμα με υψηλό δείκτη προστασίας.  Ελέγξτε ότι η κρέμα προστατεύει από την έκθεση στη Α και Β υπεριώδη ακτινοβολία. Να βάζετε κρέμα και στα αυτιά, τη μύτη και στο λαιμό των παιδιών.
  • Να δίνετε στα παιδιά σας πολλά υγρά ακόμα και αν αυτά σας λένε ότι δεν διψάνε. Να παίρνουν ελαφρά και συχνά γεύματα.
  • Να αποφεύγουν παιχνίδια που παίζονται στην ύπαιθρο και  ιδιαίτερα παιχνίδια που απαιτούν έντονη άσκηση  όπως είναι το ποδόσφαιρο. Αν το παιδί επιστρέψει στο σπίτι και αισθάνεται ιδιαίτερα ζεστό τότε να κάνει ένα δροσερό μπάνιο όχι όμως κρύο γιατί εύκολα μπορεί να πάθει υποθερμία.

Και να θυμάστε τα παιδιά πέρα από το προφανές του κίνδυνου της έκθεσης σε υψηλές θερμοκρασίες, δεν έχουν αίσθηση του μέτρου στη δραστηριότητα τους και εξαντλούνται εξαιρετικά εύκολα !!

* Η Dr. Άννα Παρδάλη είναι Επιμελήτρια Παιδίατρος, Νοσοκομείου Παίδων “Ιασώ”.
www.annapardali.gr

Υγεία